Vuursalamander

Vuursalamanders zijn grote, stevig gebouwde landsalamanders die tot 19 cm lang kunnen worden. Ze zijn goed herkenbaar aan hun zwarte, glimmende huid met gele vlekken die soms in elkaar overvloeien en zo strepen kunnen vormen. Ze hebben een cilindervormig lichaam, een staart die korter is dan hun lijf en korte poten. Hun kop is vlak en breed, met uitstekende ogen. 
 
Vuursalamanders zijn vooral 's nachts actief en trekken zich overdag terug onder stenen, dood hout of bladafval. Behalve als het regent: dan laten ze zich soms ook overdag zien. Ze houden ook een winterslaap, maar als het warm genoeg is (vanaf 5°C) onderbreken ze die soms even om op jacht te gaan. Vuursalamanders eten slakken, spinnen, duizendpoten, kevers en regenwormen. Als ze zich bedreigd voelen, kunnen ze een giftige witte vloeistof naar buiten spuiten, tot meer dan 20 cm ver! Dat gif is niet gevaarlijk voor de mens, maar pas toch maar op als je er eentje zou willen aanraken...

Vuursalamanders zijn erg zeldzaam in Vlaanderen. Ze hebben een koele, vochtige omgeving nodig met veel schaduw en dood hout, zoals bijvoorbeeld een beukenbos. Het zijn landdieren, maar toch hebben ze in hun nabije omgeving ook water nodig voor hun jongen. Dat mag stilstaan of zwak stromen zoals de Kapittelbeek, als het maar helder is en veel zuurstof bevat. Hier in de Haakstraat vinden ze al die dingen bij elkaar! Soms leven Vuursalamanders ook in naaldbossen met veel mos en varens ... of zelfs in tuinen! Ze blijven steeds op dezelfde plaats wonen en hun leefwereld is niet groter dan enkele tientallen vierkante meters. 

De paartijd van Vuursalamanders loopt van maart tot oktober. In tegenstelling tot hun soortgenoten, de amfibieën, worden de eieren van de Vuursalamander bevrucht terwijl ze nog in het lichaam van het vrouwtje zitten. Daar begint dan ook de ontwikkeling van eieren tot larve. Wanneer die eieren voldoende ontwikkeld zijn, gaat het vrouwtje ze afzetten in het water. Stilstaande zones van beken maar ook ondergelopen bandensporen komen daarvoor in aanmerking. Omdat de moedersalamander zelf een landdier is dat heel slecht kan zwemmen, gaat ze enkel met haar achterlijf het water in.

De eieren die ze afzet, tussen de 10 en de 60, komen al onmiddellijk bij het leggen of heel snel daarna uit. Dat noem je "eierenlevendbarend". De larven van de Vuursalamander zijn 2,5 tot 3,5 cm lang en eten vooral kleine waterdieren zoals vlokreeftjes, larven van eendagsvliegen en kokerjuffers. Vier maanden later vindt de metamorfose van larf tot salamander plaats en verlaten de jongen het water. Dan duurt het nog 2 tot 4 jaar voor ze volwassen Vuursalamanders geworden zijn. Dat lijkt misschien lang, maar Vuursalamanders kunnen wel 25 jaar oud worden!

BibBeersel