Een fraaie pastorie, ... ver van de kerk

Midden in de velden zie je de pastorie, maar een kerk zie je niet in de onmiddellijke buurt. Vreemd? Wel, op het grondgebied van het vroegere Tielt waren er zowaar twee parochies: het gekende bedevaartsoord van Onze-Lieve-Vrouw en deze van Sint-Martinus. Deze laatste parochie die bediend werd door de norbertijnen van Opheylissem, had lang geen eigen pastorie. Pas op het einde van de 17de eeuw werd door de pastoor Frederik Adams (1695-1717) met de hulp van familie en vrienden een eerste, degelijke pastorie gebouwd. Weliswaar op zo’n 500 meter van het kerk. Trouwens Adams zou de eerste vaste bedienaar zijn van de parochie. In die periode leefden de bedienaars van beide parochies op gespannen voet. Een van de oorzaken was de verdeling van het tiendenrecht.

Het huidig aanzicht kreeg het gebouw in 1741 onder pastoor Essinck die vijftig jaar lang van 1725 tot 1775 dorpsherder zou zijn.

De laatste bewoner van de pastorie was de flamboyante parochiepriester Van Slagmolen, pastoor tussen 1954 en 1972.

In 1996 verwierf de gemeente het gebouw en zou het grondig laten restaureren. Enige tijd waren hier de toeristische dienst en het heemkundig museum gevestigd. Vandaag herbergt het gebouw de kantoren van het Regionaal Landschap Noord-Hageland. De herbestemming werd betaald met Europese, Vlaamse en provinciale fondsen.

Architecturaal is het een typisch dubbelhuis in traditionele zand- en baksteenstijl. Het uitzicht wordt in belangrijke mate bepaald door de als klokgevel uitgewerkte middentravee die – opvallend - zowel aan de voorzijde als de achterzijde van het gebouw te zien is. Let ook eens op de klassieke vormgeving van de deurlijsten met aansluitend een ovaal bovenlicht zoals men dat kan zien bij enkele andere huizen die opgetrokken zijn in dezelfde periode in deze streek.

De pastorie werd zoals dat de gewoonte was omgeven door een ruime pastorietuin.

Jan Rymenams