Vlaanderenstraat

"Muziek in de Vlaanderenstraat" is een werkje van amper 24 op 19 centimeter, maar verbergt des te meer mysterie en verwondering. James Ensor schilderde het vanuit zijn zolderatelier in Oostende. Vanop de vierde verdieping keek hij recht in de Vlaanderenstraat. Onder had zijn moeder een winkel met maskers, schelpen en souvenirs. Het was de tijd van de militaire parades, stoeten en optochten. Vanuit vogelperspectief toonde Ensor de doortocht van een militair muziekkorps. De Belgische kleuren zijn overal en de driekleur wappert. Was het een staaltje van spot om het spektakel in de Vlaanderenstraat te situeren? Ensor sprak Frans en Oostends. Hij had goede vrienden onder flaminganten, waaronder niet in het minst de Vlaamsgezinde letterkundige en politicus August Vermeylen. Maar tegelijk noemde hij hen schertsend "vlaanderofielen" of "geklauwaardiseerde Leliaards". Met zijn gekende ironie en "practical jokes" maakte Ensor geen onderscheid, niet voor vrienden, niet voor vijanden. Sommigen stellen nog steeds dat de schilder in werkelijkheid geen vrienden had, enkel bewonderaars en bezoekers. 

Schrijver Hugo Claus koos het schilderij in 1983 voor de cover van zijn boek "Het verdriet van België". De motivering van zijn keuze verklaarde hij later in de krant Het Parool: "Feestelijk en toch niet vrolijk, macaber zelfs". Het zouden de woorden van Ensor zelf kunnen geweest zijn.

"Muziek in de Vlaanderenstraat" van James Ensor hangt in het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten in Antwerpen

Dromos