SIGMAPLAN ~ Grote Vijver Noord

Vlaanderen beter beschermen tegen overstromingen uit de Schelde en haar zijrivieren en nuttige Scheldenatuur in ere herstellen. Dat is het uitgangspunt van het Sigmaplan. Bij extreme weersomstandigheden kan de rivier een gevaarlijk hoge waterstand bereiken en zelfs overstromen. Door de klimaatverandering en de zeespiegelstijging neemt het risico op overstromingen alleen maar toe. Ook hete zomers en verdroging horen erbij.

Laaggelegen delen van de Scheldevallei worden ingericht als overstromingsgebieden en wetlands. In deze gebieden ontwikkelt zich getijdennatuur of natte natuur. Ook voorziet het Sigmaplan het lokaal landinwaarts verleggen van dijken. Zo krijgt de rivier meer ruimte. Met het Sigmaplan maakt Vlaanderen werk van echte klimaatbuffers.  

Aan de overkant van de Nete, bevindt zich het Sigmagebied 'Grote Vijver'. 

Bij de bouw van de E19 ontstond er tussen de Dijle en de autostrade een enorme plas. Deze zandwinningsput aan de monding van de Nete en de Dijle gaf een boost aan de natuur en groeide uit tot een recreatiegebied. Jong en oud wagen zich hier aan allerlei watersporten, in luwere periodes is het een uitstekende rustplaats voor watervogels. Deze locatie leent zich perfect om water te bergen. Het noordelijk deel richten we zo in dat er zich op termijn zoetwaterslikken- en schorren ontwikkelen. Enkele keren per jaar loopt het helemaal vol. Het zuidelijk deel overstroomt slechts eens om de tien à twintig jaar. Dat is goed nieuws voor de watersporters, zo krijgen ze alle ruimte en konden we investeren in vlottende stijgers.

Aan Grote Vijver in Mechelen werkten we vorig jaar de sluizen van het gecontroleerd overstromingsgebied af. Nu is de laatste fase van de werken van start gegaan: we verlagen de Dijledijk tot een overloopdijk en leggen dwars door het gebied een compartimenteringsdijk aan. Zodra die werken achter de rug zijn, kan Grote Vijver in werking treden als overstromingsgebied en overtollig rivierwater opvangen bij stormtij. We mikken daarvoor op 2021.

Twee soorten sluizen

Grote Vijver werd voorzien van twee sluizen: een in- en uitwateringssluis in de Netedijk en een uitwateringssluis in de Dijledijk. Beide sluizen spelen een rol bij het ‘ontwateren’ (leeg laten lopen) van een het overstromingsgebied. Maar de sluis in de Netedijk vervult een bijkomende rol. Langs die sluis stroomt er elke dag een beetje water in en uit het noordelijke deel van Grote Vijver, op het ritme van eb en vloed. Zo komen er slikken en schorren tot stand. Dat is een gedroomde leefomgeving voor tal van bijzonder dieren en planten. Je zal er vogelpracht vergelijkbaar aan die van het Zennegat kunnen bewonderen. Binnenkort te spotten: de groenpootruiter, steltkluut, dodaars, porseleinhoen …

LIFE SPARC