De kapel van Onze-Lieve-Vrouw van Halle, maar met een 'andere' Maria

Deze kapel werd opgericht in 1881 – 1882 door Johannes Baptiste De Haesbuit uit dankbaarheid omdat hij bij de loting voor de legerdienst een gunstig nummer getrokken had. In de betonnen dorpel staat 1949 gegrift, maar dat verwijst naar de restauratie wanneer de ganse kapel naar de mode van die tijd, een ‘rots’-laagje kreeg. Het is wel vreemd hier een kapel ter ere van Onze-Lieve-Vrouw van Halle te zien. Heeft de motivatie van de bouwheer misschien te maken met de legende dat Maria de stad Halle zou hebben beschermd door de kanonskogels in haar mantel op te vangen toen de stad in 1489 door Filips van Kleef werd belegerd?

Het beeld van Onze-Lieve-Vrouw dat we in de kapel zien heeft een iconografie die helemaal niets te maken met Onze-Lieve-Vrouw-van-Halle. Deze laatste stelt Maria voor als Sedes Sapientia (zittende Maria met Jezus op de schoot) en als Virgo Lactans (de maagd die het kind de borst geeft). In de kapel zien we het ‘Onbevlekt Hart van Maria’ een brandend hart, omkranst met rozen en doorstoken met een zwaard. Het zwaard is een verwijzing naar een passage uit het Lucas-evangelie (2,25-35) waarin de vrome man Simeon tegen Maria zegt dat haar kind ooit een teken van tegenspraak zou zijn en dat een zwaard haar ziel zou doorboren.

De devotie gaat terug tot de Middeleeuwen. In de moderne tijd kwam ze tot bloei na de Mariaverschijning aan de heilige Catharina Labouré in Parijs in 1830 en na de afkondiging van het dogma van de Onbevlekte Ontvangenis van Maria in 1854. Maar het zijn de Maria-verschijningen in het Portugese Fatima in 1917 die de toewijding aan het Onbevlekt Hart een apocalyptische betekenis gaven. Tijdens de derde verschijning aan de drie kinderen Lúcia Santos, Jacinta Marto en Francisco Marto op 13 juli 1917 had de Maagd volgens hen gezegd dat God wenste dat de gelovigen de rozenkrans baden en zich zouden toewijden aan het Onbevlekt Hart. Daarmee zou kunnen worden voorkomen dat veel zielen naar de hel zouden gaan. De zienertjes zeiden ook dat Rusland moest worden gewijd aan het Onbevlekt Hart. Let er op dat 1917 het jaar is van de Russische revolutie!

Jan Rymenams