Wijn smaakt naar de stok: wijngaarden op de Houwaartse Berg

De wijngaarden die we hier zien zijn een recent verschijnsel. Of er hier in de middeleeuwen op de hellingen wijngaarden waren, is vermoedelijk waar. Er zouden nog terrassen zijn die hierop wijzen. Zo had het kasteel van Horst zelfs een apart pershuis buiten de eigenlijke kasteelmuren. De plaatsnaam De Pers verwijst hier nog naar. Maar in de 16de eeuw verdween de wijnteelt. Er zijn meerdere redenen: het begin van de kleine ijstijd, de voortdurende onlusten … Uitgenomen het experiment tijdens de Hollandse periode op de Wijngaardberg te Wezemaal – moeten we wachten tot het einde van de 20ste eeuw voor een heropleving.

Feit is dat de oudste wijngaarden van het Hageland op de Houwaartse Berg werden aangelegd. Dat gebeurde in 1972 toen door toenmalig senator Jos Daems. Maar hij was hij niet alleen. Er werd door verschillende vrienden een vereniging opgericht van amateurwijnbouwers namelijk "de Hagelandse wijnbouwers". De eerste voorzitter was Jos Daems, vrij snel opgevolgd door Marcel Saenen uit Houwaart. Deze zette zich volledig in voor het bevorderen van de wijnbouw in het Hageland. Hoewel het amateurs warden professionaliseerden door studie, samenwerking met de KUL, met Duitse en Frans wijnbouwers om gestaag de kwaliteit en de productie te verbeteren. Vandaag kent het Hageland de grootste productie van wijn in Vlaanderen.

Interessant is de Wijnfactorij. Op de website lazen we het volgende: "Patrick Nijs teelt zijn druiven op kleinschalige wijndomeinen in heel het land. Hij kiest daarvoor de beste plekken uit en dat bracht hem natuurlijk ook naar de Houwaartse Berg. Op de wijngaarden Steenkuyl en Neerinckveld teelt hij druiven in symbiose met de natuur. Dat betekent veel bloemen en kruiden in de wijngaard, geen grondbewerking en veel aandacht voor een gezonde bodem. Hij plukt de druiven met de hand en brengt ze dan naar de Wijnfaktorij in de schaduw van de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal van Antwerpen om er heerlijke wijn van te maken."

Jan Rymenams