Ingang van de leisteengroeve, een oorlogsverhaal (Recht)

Gedurende enkele eeuwen werd de blauwe leisteen in open steengroeven gewonnen. In het midden van de jaren 1880 werd met een mijngang door de gebroeders Margraff begonnen om een winstgevende laag voor daklei te vinden. In 1886 begonnen de werkzaamheden aan de bovenste mijngang en vanaf 1890 tot 1895 werd de onderste mijngang, die ruim 60 meter onder de aardoppervlakte ligt, uitgehouwen. 'Uitgehouwen' is niet geheel correct, want er werd vooral buskruit gebruikt. De gemiddelde voortgang was 30 centimeter per dag. De onderste mijngang kende pas na 300 meter het gewenste succes. Deze voorraad had een oppervlakte van circa 100 meter en de zalen waren op bepaalde plaatsen 14 meter hoog. Daarom heten ze in de volksmond de 'kathedraal'. Na de Eerste Wereldoorlog kwam er geleidelijk een einde aan het intensieve werk in de Rechter mijn.

Tijdens het Ardennenoffensief in december 1944 schuilden de inwoners van Recht zes weken lang, van 17 december 1944 tot einde januari 1945, in de mijn, 14 meter onder de grond, dag en nacht. Omdat het winter was, was de mijn droger dan in de rest van het jaar, maar de temperatuur bleef rond de 9°C schommelen, net als vandaag. Slechts af en toe werd de mijn verlaten om voedsel te gaan halen.

Jan Rymenams