De travertijnen van de Hoyoux - Marchin

De Hoyoux, over 29 km met de steilste helling van België (van 290 m bij de bron tot 75m bij de monding), staat bekend om zijn travertijnen, een zeldzaam fenomeen in Europa.

Even voorbij de Ferme Château de Royseux langs de Ravel lijn 126 richting Modave zijn er enkele zeer mooie te bewonderen. Ze bevinden zich op privéterrein en zijn best te bewonderen als er geen bladeren aan de bomen staan.

De traverijn is een kalkachige dam die watervalletjes tot gevolg heeft. Men kan het definiëren als een sedimentaire kalkrots gevormd door de snelle neerslag van calciumcarbonaat. In België zijn er 5 grote afzetgebieden van traverijn gekend. Ze worden als oud bestempeld omdat ze niet meer evolueren maar in de vallei van de Hoyoux zijn sommige nog steeds acief t.t.z. dat de kalkneerslag nog steeds plaatsvindt.

De afzetgebieden worden door een complex biologisch en chemisch proces gevormd. Om simpel te zijn: het grondwater dat de Hoyoux voedt, stroomt door de kalkrots in de geologische Condruzische lagen. Als het aan de oppervlakte komt, neemt het CO2 op. Zo wordt dan kalkneerslag veroorzaakt. De aciviteit van planten, algen, mossen, … verhoogt de kalkneerslag ook.

Vroeger werd traverijn voor talrijke doeleinden gebruikt. Men kan dit in de gewelven in de collegiale kerk van Hoei waarnemen.

Willem Vandenameele