Berlin-Oder-Omleiding

Wie ook eens iets nieuws wil ontdekken, weg van de bekende en drukbevaren binnenwaterwegen van Duitsland, en idealiter al enige ervaring heeft met het maken van boottochten, zal zijn hart ophalen tijdens de Berlijn-Oder-omvaart. De rondreiskarakter en de mix van de metropool Berlijn met een grotendeels rustig en natuurlijk rivierlandschap, de Poolse buur aan de oostelijke kant van de Oder, indrukwekkende monumenten uit de industriële geschiedenis zoals het scheepslift Niederfinow en het Finowkanaal, Duitslands oudste nog bevaarbare kanaal, en talrijke aanliggende dorpen die uitnodigen tot een bezoek aan wal, maken de Berlijn-Oder-omvaart tot een unieke vaarervaring.En laten we de Oder zelf niet vergeten, waarvan de bevaarbaarheid vanwege wisselende waterstanden en een sterke stroming meer aandacht vergt dan bij gereguleerde rivieren, maar waar bootreizigers worden beloond met een uitgestrekt en stil landschap zoals nergens anders in Duitsland te vinden is. De stroming op de Oder is ook de reden waarom de omvaart meestal tegen de klok in, dus stroomafwaarts op de Oder, moet worden uitgevoerd.En nog iets kenmerkt de omvaart, namelijk de talrijke mogelijkheden om uitstapjes te maken naar aangrenzende waterwegsystemen (Dahme-wateren, Spree met Schwielochsee, Poolse Oder stroomopwaarts naar Wrocław, de Groot-Poolse lus over de Warta bij Kostrzyn, het nationale park Neder-Odertal tot Szczecin, het Obere-Havel-Wasserstraße, de Ruppiner wateren).Lengte: 368 km / 1 - 2 wekenWaterwegenroute: Spree, Dahme, Oder-Spree-Kanaal, Oder (ook wel Stromoder genoemd), Oder-Havel-Kanaal/Finowkanaal, HavelBerlijn is voor velen een ideale start- en tevens een van de hoogtepunten van de tocht. De Spree loopt dwars door het centrum van Berlijn langs het nieuwe regeringskwartier en door het historische centrum van de stad. Op het Oder-Spree-Kanaal gaat het dan vanaf de stadsgrens van Berlijn over een afstand van 84 km door ogenschijnlijk eindeloze bossen richting de Oder. De op de route liggende stad Fürstenwalde en het predicaat kuuroord Müllrose zijn aantrekkelijke bestemmingen voor een bezoek aan wal.Bij km 95 is een uitstapje op de Spree naar Beeskow en verder naar de Schwielochsee de moeite waard. In Eisenhüttenstadt bereikt men na het passeren van de indrukwekkende dubbele sluis uit 1929 de Oder. Voordat men verder stroomafwaarts op de Oder gaat, is een bezoek aan deze in de jaren 1950 als modelstad in de DDR geplande stad aan te raden. Onderweg op de Oder wacht u een uitgestrekt en stil landschap met slechts enkele pittoreske dorpen aan beide oevers van de Oder en de aantrekkelijke walbezoekbestemmingen stad Frankfurt (Oder) met de Poolse zusterstad Słubice en het Poolse Kostrzyn.Na in totaal 113 km Oderreis buigt de tocht bij Hohensaaten in westelijke richting af naar het Oder-Havel-Wasserweg. Eerst moet de Oostsluis Hohensaaten worden gepasseerd. Na ongeveer 13 km varen door het vlakke Oderbruch bereikt men de Barnim, een door de ijstijd gevormde heuvelrug. Het hoogteverschil van 36 meter kan worden overbrugd via het Oder-Havel-Kanaal met Duitslands grootste scheepslift, de Schiffshebewerk Niederfinow, of alternatief via het Finowkanaal met 12 sluizen. Wie voldoende tijd heeft, moet de 34 km lange tocht op Duitslands oudste nog in bedrijf zijnde kanaal met talrijke walbezoekattracties in de aanliggende dorpen, vooral in de stad Eberswalde in combinatie met langere natuurlijke trajecten, niet missen.Bij km 50 komt het Finowkanaal weer uit op het Oder-Havel-Kanaal. Van daar is het nog ongeveer 25 km tot het bezienswaardige Oranienburg. Naar Berlijn is het nu niet ver meer. Na nog eens 25 km varen op het Oder-Havel-Kanaal bereikt men na het passeren van de sluis Spandau weer de Spree en na ongeveer 16 km het centrum van Berlijn.Wat moet u weten? Vanwege een gemiddelde stroomsnelheid van 3 tot 4 km/u op de Oder wordt aanbevolen om de tocht tegen de klok in te maken, d.w.z. stroomafwaarts op de Oder. Het is in principe ook mogelijk om de Oder stroomopwaarts te bevaren met boten die voldoende motorvermogen hebben, maar dit kost meer tijd (ongeveer een dag) en leidt tot aanzienlijk meer brandstofverbruik. De nautische omstandigheden op de Oder kunnen sterk variëren vanwege hoogwater in het voorjaar en lage waterstanden tijdens langere droge periodes in de zomer. De waterstandsschommelingen en stromingsomstandigheden maken de Oder tot een uitdagend water, waarvoor het aan te raden is om ervaring met boottochten te hebben. Let op de vaarwegmarkering aan de oever. De gele kruisen met groene ruiten en rode vierkanten markeren continu de vaargeulwisselingen en worden regelmatig gecontroleerd en indien nodig gecorrigeerd. Bovendien is het belangrijk om zo veel mogelijk uit de buurt te blijven van de om de 50 tot 100 meter in de rivier uitstekende dammen en voor en tijdens de tocht absoluut op de hoogte te blijven van de actuele omstandigheden op de Oder. De dagelijkse vaargeuldiepten worden verstrekt door het Elektronische Wasserstraßeninformationssystem van de Wasser- und Schifffahrtsverwaltung. De ontwikkeling van de waterstanden met een voorspelling van 2 dagen wordt aangeboden door het Landesumweltamt Brandenburg. De website van het Wasseramt Wrocław biedt uitgebreide actuele gegevens en vaargeuldiepten voor de Oder stroomopwaarts in het Pools. Boten met een diepgang van minder dan 1 meter kunnen over het algemeen ook bij lagere waterstanden tussen Eisenhüttenstadt en Hohensaaten in de zomermaanden continu varen. Voor boten met een grotere diepgang zijn april en mei en september en oktober de meest geschikte reisperiodes wat betreft waterstand. Sinds de toetreding van Polen tot het Schengenverdrag in 2007 zijn er geen grensformaliteiten meer vereist. Het is echter verplicht om een nationale vlag mee te nemen. Voor de vaartocht is een vaarbewijs voor de binnenvaart vereist. Vanwege de uitgebreide bouwwerkzaamheden tijdens het lopende scheepvaartverkeer mogen de binnenstedelijke Spree in Berlijn tussen de Mühlendammsluis en de Lessingbrücke tot nader order alleen worden bevaren door sportboten met binnenlandse marifoon. Sportboten zonder marifoon moeten in deze periode uitwijken via de Untere Havel en de Teltowkanal. Deelwateren en afstanden:Spree-Oder-Wasserstraße van de aftakking van de Havel tot Eisenhüttenstadt in totaal 130 km, vijf sluizenOder van Eisenhüttenstadt (km 553) tot Hohensaaten (km 667) in totaal 114 km, geen sluisHavel-Oder-Wasserstraße van Hohensaaten tot de Untere Havel-Wasserstraße/aftakking van de Spree 92 km, twee sluizen en een scheepsliftFinowkanaal 32 km (alternatief voor het traject Oder-Havel-Kanaal km 50 tot 79)Walbezoek:Berlijn, Fürstenwalde/Spree, Müllrose, Eisenhüttenstadt, Frankfurt (Oder)/Słubice, Lebus, Kostrzyn, Oderberg, Eberswalde, Finowfurt, OranienburgOpmerking:In deze beschrijving van de Berlijn-Oder-omvaart staat de toeristische informatie centraal. Deze kan een zorgvuldige voorbereiding met nautische kaarten niet vervangen, bijvoorbeeld Sportbootschifffahrtskarten Binnen, Nautische Verlagsgesellschaft Band 1 Berlin und Märkische Gewässer, Band 2 Berlin und Mecklenburgische Gewässer, Band 3 nördlicher Oder elk voor 34,90 euro.