Maison Paul Portier - Bar-sur-Seine

Rue Charles Moreau 20 is het huis van Paul Portier, geboren in Bar-sur-Seine op 22 mei 1866 (overleden in 1962).

Hij was zoöloog en zeebioloog en vergezelde prins Albert I van Monaco op zijn expedities. Samen met Richet was hij verantwoordelijk voor de ontdekking van anafylaxie in 1902. 

Jean Rostand van de Académie Française schreef: "De naam van Paul Portier zal zeker voortleven in de herinnering van de mensheid, omdat hij verbonden is aan een van de grootste ontdekkingen die de geschiedenis van de fysiologie en de geneeskunde hebben getekend... Als professor aan de Sorbonne en vervolgens aan het Oceanografisch Instituut was hij een eminent leraar en simulator, een inspirator van roepingen... Zoals alle mannen van hoog kaliber was hij eenvoudig, bescheiden en welwillend. Van alle meesters die ik tijdens mijn studentenleven heb benaderd, is hij een van de weinigen die me niet achterliet met de afstandelijke en afstotende herinnering van een paus...". Bij de begrafenis van Paul Portier (overleden op 26 januari 1962) zei hij op televisie: "Paul Portier was een van de grootste mannen van Frankrijk. Mijn verdriet en droefheid zijn getint met bitterheid; het feit dat Paul Portier nooit beter bekend of geëerd is, is een schande voor onze beschaving".

Paul Portier was van Schotse afkomst, maar de familie Thiesse, waartoe zijn moeder behoorde, verliet Schotland met de aanhangers van Mary Stuart. Zij emigreerde in 1583 en vestigde zich in Frankrijk, eerst in Chaource en daarna in Bar-sur-Seine. Paul werd geboren in Bar-sur-Seine op 22 mei 1866. Hij was de neef van Charles Moreau, die burgemeester was van Bar-sur-Seine. Hij leerde al op jonge leeftijd lezen. Geboeid door een verhaal over Robinson Crusoe dat zijn familielid, Edmond de Goncourt, hem had gegeven, vroeg hij zijn moeder hem te leren lezen, wat ze snel deed: hij was toen 4 jaar oud! Als schooljongen en student ging hij naar het Lycée de Troyes. Daar ontmoette hij 2 geleerde entomologen: M. Jourd'heuille, een burgerlijke rechter, en Abbé d'Antessanty, kapelaan aan het Lycée, wiens nagedachtenis, zegt hij, hem altijd dierbaar zal blijven en zijn carrière zal bepalen. Hij behaalde zijn baccalauréat in 1885. Een buurman, Dr Cartereau, introduceerde hem in de natuurgeschiedenis. Hij deed 1 jaar vrijwilligerswerk bij het 37e Regiment Infanterie in Dijon. In 1888 werkte hij op het Ministerie van Financiën, behaalde zijn graad in de natuurwetenschappen in 1891 en zijn doctoraat in de geneeskunde in 1897.

Portier, een fervent waarnemer van zeedieren en een navigator, werkte samen met en was bevriend met Prins Albert 1e van Monaco. Vanaf 1889 ging hij, samen met zijn collega Charles Richet, regelmatig mee op oceanografische campagnes die zich uitstrekten van Spitsbergen tot de evenaar.  Als intieme vriend van Prins Albert had Professor Portier de gelegenheid om bij talrijke gelegenheden in contact te komen met illustere figuren en gekroonde hoofden.

Als arts bestudeerde Portier de schadelijke effecten van lawaai, zeeziekte en het herstel van verdrinkende patiënten.

Ondanks zijn werk, zijn reizen en zijn verplichtingen verliet professor Portier nooit zijn geboortestad en kwam hij hier regelmatig om uit te rusten en te werken.

Op 30 januari 1962 werd hij begraven op het kerkhof van Bar-sur-Seine: "Paul Portier wordt betreurd door alle biologen...". De middelbare school van Bar-sur-Seine is naar hem genoemd.

Willem Vandenameele