Een Amerikaan in onze bossen

De Amerikaanse eik (Quercus rubra) is zeker geen onbekende in onze Vlaamse bossen. Afkomstig uit het oosten van Noord-Amerika, werd de soort bij ons aangeplant op het einde van de 18de eeuw. Zo staat vast dat baron de Poederlé reeds in 1772 met deze soort aan het experimenteren was. Verder vermeldt Houba een exemplaar in een park te Hamal tegen Tongeren dat in 1782 op inlandse eik geënt was. En met weet dat in 1803 een Amerikaanse eik door Hendrik Stier van Aertselaer, aangeplant werd bij het kasteel ‘De Mick’ in Brasschaat. In het begin is het een boom die in parken wordt aangeplant.

Maar vanaf 1870 begon het Bestuur van Bruggen en Wegen diverse Amerikaanse eikensoorten langs de wegen aan te planten, voornamelijk de Amerikaanse eik en de moeraseik. In de zitting van de Hoge Bosraad van 22 december 1910 werd tenslotte aangenomen dat de Amerikaanse eik in België een exoot met een groot belang was en zou hij zijn weg vinden in de exploitatie van bossen.

De boom had toentertijd verschillende voordelen. Er was immers minder onderhoud en verzorging nodig om de boom te laten floreren, ziektes waren bij ons onbekend en de dikke strooisellaag belette opslag van andere planten. Hij groeide sneller dan de inlandse eik en werd zo’n 35 meter hoog.

Die voordelen zijn nu een nadeel geworden. De boom wordt minder oud dan de Europese eiken. Na 40 jaar zijn deze bomen niet meer geschikt langs lanen wegens het gevaar van vallende takken. Dat er geen ondergroei mogelijk is, is niet goed voor de biodiversiteit. En sinds 2006 wordt de Amerikaanse eik bedreigd door een andere gast uit Amerika, namelijk de Amerikaanse ooglapmot (Bucculatrix ainsliella).

Jan Rymenams