De Maasuiterwaarden in Elen

Elen ligt aan de N78 tussen Maaseik en Dilsen-Stokkem, waarvan het een deelgemeente is. Op het kerkplein (V) kun je parkeren en van start gaan. Tussen de kerk en café In de Gouden Ster loop je westwaarts de Bergerkampstraat in. Dan kies je de eerste links, de Laakstraat, en aan de T nogmaals links, de Zonnestraat. Kruispunt met de Langstraat dwarsen en langs een groot landbouwbedrijf wandel je de vlakke velden in. Bij een fruitplantage bereik je de nieuwe winterdijk. Daarop loopt een trage weg voor fietsers en stappers die je naar links volgt. Negeer verderop links de afsplitsing en blijf op de dijk tot aan km-paal nr. 0,0 1 met de rustbanken. Daar daal je rechts de aardeweg af naar de Maas. Zuidwaarts ontwaar je de jongste grindputten in wording. De Maasbocht van Elen wordt hier verbreed om overstromingen tegen te gaan. De Maas is een rusteloze regenrivier die de voorbije eeuwen al talloze keren haar bed verplaatste. Ooit voerde ze massa’s grind aan uit de Ardennen. Dat deponeerde ze hier, waar de stroming trager wordt, in metersdikke lagen. Nadien sneed ze zich diepe kronkels doorheen deze grindbanken, die overal ontgonnen werden. Een boeiend landschap van uiterwaarden met oude rivierarmen, oude dijken, oeverwallen, stroomgeulen en leem- en kleiafzettingen. Aan de Maasoever krijg je fraaie uitzichten naar beide kanten en zwenk je naar links. Een grindweg uiteraard, vermits je over grindbanken loopt. Eerst wandel je voorbij een eenzaam huis aan de Pastoorsdijk. Deze oudere winterdijk werd midden 18de eeuw aangelegd. Een paar kilometer verder kom je aan een tweede huis, Den Damiaan 2 . Dat was vroeger een afspanning voor schippers en voor de paarden die de boten stroomopwaarts sleepten. Een ingenieus dijkensysteem beschermt - en isoleert - het huis bij overstromingen. Een meetpaal geeft peil en jaartallen van de laatste hoogwaterstanden aan. Bij die van 1993 ga je op deze plek zelfs kopje-onder. Vandaag is de Maas onbevaarbaar vanaf Maastricht. Voor de scheepvaart werd in 1932 het Julianakanaal gegraven op Nederlands grondgebied. Aan Bed and Breakfast De Klaproos kom je weer op de winterdijk, die je naar rechts volgt. Hij brengt je naar het bevlagde bedevaartsdorp Heppeneert 3 , gewijd aan O.-L.-Vrouw van Rust. Met winkeltje, kaarsengalerij, gebedstuin, toiletten en twee herbergen. Aan je rechterkant, achter de keermuur, golven de mooiste uiterwaarden van de streek, bespikkeld met grazend vee. Je loopt door tot voorbij het laatste huis (nr. 1) en zwenkt dan links een wegje in, dat meteen rechtsaf de weiden in bocht. In die bocht zie je resten van een oude keermuur, met gleuven voor een schotbalk. In het noorden piekt de groene kerktorenspits van Maaseik. Op het veldkruispunt neem je links de grasweg en aan de T met eik opnieuw links. Aan het einde van de grasweg kom je aan een T op asfalt. Hier maak je een zigzag links/rechts en je bent aan de Zanderbeek, ingebed in het groen. Volg de veldweg dus naar rechts langs de groenstrook. Aan de eerste afslag links ligt het Duivelsbrugske 4 . De bijbehorende legende van Riddart, de Kaartridder wordt er verteld op een bord. Je kwam het verhaal ook al tegen aan de dorpsfontein van Heppeneert. Blijf rechtdoor de Zanderbeek volgen, tot op het asfalt van de Zandstraat. Daar naar links. Negeer eerst de Diepbeekweg en daarna de Keizerskamp. Dan volgt de beeldig gerestaureerde stellingmolen De Hoop 5 uit 1870. Een zeldzaam type in de Lage Landen door zijn achthoekige onderbouw, die vroeger tegelijk woonhuis en opslagruimte was. Van het oude pannenfabriekje dat ernaast lag blijft niet veel meer over. Via de eerste links (de Zengersweg) beland je weer bij de boeren van Elen. Op de T-splitsing neem je naar rechts de Daalweg, die je op sleeptouw neemt naar de dorpskerk.