Bagni di Nerone - Pisa

De Thermen van Nero bevinden zich in Largo del Parlascio, een term die voor de Duitsers berengevechtplaats betekende, vlak bij de Porta a Lucca, geopend in 1546 en versierd met een dubbele zandstenen kroonlijst. De twee kleine poorten aan weerszijden van de hoofdpoort werden geopend voor voetgangersverkeer wanneer het tramsysteem van de stad door de poort reed.
De Romeinse baden van de 1e eeuw na Christus, of Nero's Baden, waren een enorm complex van faciliteiten, waar de bevolking bijna dagelijks heen ging om hygiënische redenen. De baden werden gevoed door het Romeinse aquaduct van Caldaccoli, dat dateert uit de 1e eeuw na Christus en tegenwoordig slechts gedeeltelijk zichtbaar is in de buurt van San Giuliano Terme, waar de loop ervan begon. Nero's betrokkenheid bij de bouw van de baden kan niet hebben plaatsgevonden, want het badcomplex is gedateerd in de laatste twee decennia van de 1e eeuw n.Chr., dus bijna 20 jaar na de dood van de keizer. De oorsprong van de naam moet dan ook worden gezocht in de legende van de heilige Torpé, een Pisaanse martelaar die in 68 na Christus werd onthoofd. Het gebouw, vierkant aan de buitenkant en achthoekig aan de binnenkant, waarvan de vier bakstenen ommuring nog bewaard is gebleven, is geïdentificeerd als het laconicum, voor baden met warme lucht. De resten van de muren van het gymnastieklokaal, het apodyterium (de kleedkamer) en slechts twee muren van het tiepidarium zijn zichtbaar.
Vlakbij de thermen bevindt zich het Bastion van Brunelleschi: tijdens het bewind van Cosimo il Vecchio de'Medici werden verschillende fortificatieprojecten op touw gezet, waaronder de bouw van het Bastion van Parlascio, dat zijn naam ontleent aan de oudste poort, daterend uit 1157, die erin is opgenomen. Het is een monumentale poort, die nog versieringen heeft op de consoles die de grote boog ondersteunen. Filippo Brunelleschi bouwde in 1435 een interne tegendeur en herbouwde de thans verdwenen 14de-eeuwse toren, maar het gehele bastion werd pas in 1543 voltooid door architect Nanni Unghero, onder het bewind van Cosimo I. Het hele gebouw werd vervolgens omgebouwd tot ijskelder en bleef dat tot het begin van de 20e eeuw. Tijdens de oorlog diende het als schuilkelder.
Naast de zogenaamde "Bagni di Nerone" staat de kerk van San Torpé. Het religieuze gebouw dateert uit de 13e eeuw en is eigendom van de ongeschoeide karmelieten. In de kerk, die in de 18e eeuw grondig werd gerestaureerd, bevindt zich sinds 1260 het hoofd van de heilige, die als een van de beschermheiligen van de stad wordt beschouwd, in een zilveren buste in het hoogaltaar.

De legende van de heilige Torpé: in de 1e eeuw na Christus was de pisaan Caius Silvius Torpetius, ook bekend als Torpé, Torpete en Tropez, een ambtenaar aan het hof van Nero. Dit waren de jaren na de passage van Petrus de Apostel naar de basiliek van San Piero a Grado, en Torpé, die zich tot het christendom bekeerde door zich te laten dopen door een kluizenaar op de Monte Pisano, werd gevangen genomen en gefolterd, maar al het geweld dat hem werd aangedaan was tevergeefs: hij stierf slechts door onthoofding, op 29 april 68 n. Chr. Het symbool van zijn martelaarschap is de generieke palmboom. Zijn hoofd werd in de Arno gegooid en toen het werd teruggevonden, werd het begraven op de plaats van de latere kerk. Het lichaam van Torpé werd achtergelaten in een boot aan de monding van de Arno, samen met een haan (overdag bescherming en leiding) en een hond ('s nachts). Volgens een legende zou de boot tot aan de Franse kust zijn gevaren, waar hij aankwam in een stadje genaamd Heraclea en werd omgedoopt tot Saint-Tropez ter ere van de heilige wiens stoffelijke resten hij nog steeds bewaakt.

Willem Vandenameele