Sint-Petrus en Paulus

Gelegen op de westzijde van het d'Ennetieresplein, middenin begraasd plein, aan oostzijde afgezet door middel van haag; noordzijde begrensd door Bolle Meersstraat, west- en zuidzijde door kasteelmuur met kapel. Omlopend bakstenen pad, waarlangs de Heilige Livinusommegang (Noveen van 29 juni tot 9 juli) bestaande uit zeven statiën, de laatste in de kerk gelegen, zie opschrift: "7 statiën van de H. Livinus, bisschop en martelaar, ingericht rondom het kerkhof in 1890, opgesteld door Ch. L. Billau, pastoor te Elverdinge". In oorsprong romaans bedehuis zie blootgelegde ijzerstandstenen funderingen van oostelijke en westelijke muur van de noordelijke transeptarm. Uitgebreid tot een laatgotische hallenkerk met pseudo-transept zie blootgelegde ijzerzandstenen funderingen gemaakt voor de sokkel van een nu verdwenen halfzuil voor vermeld pseudo-transept. Restauratie in 1893 naar ontwerp van architect J. Soete (Roeselare): voornamelijk herbouwen van de torenspits en het aanbrengen van glasramen. In 1910: verlenging middenkoor, bouw van twee nieuwe sacristieën ter vervanging van een oude, en herstellingen aan de dakconstructie. Wederopbouw naar ontwerp van Jules Coomans in 1925. Nagenoeg identieke reconstructie, (zie plannen van 1893), echter inkorting van de beuken met één travee. De plattegrond ontvouwt: een voorgeplaatste vierkante westtoren, een driebeukig schip van vier traveeën, zijbeuken met rechte sluiting, en ten noorden doopkapel, een hoofdkoor van één rechte travee en een driezijdige sluiting, een noordelijke en zuidelijke sacristie. Gebouw van gele baksteen met gebruik van ijzerzandsteen voor sokkel van west- en zuidgevel, en tot aan de vensterafzaten in noordgevel en hoofdkoor. Afdekking door middel van zadeldaken (leien). Westtoren met vier geledingen gemarkeerd door kordons, gestut door op elkaar gestelde hoeksteunberen met versnijdingen, op de zuidwestelijke hoek vervangen zeszijdig traptorentje met bakstenen spits met hogels. Volledig aanleunend bij de regionale baksteengotiek zie onder mer architectonische baksteenversieringen: rond-, tudor-, en spitsboogcasementen met laatgotisch traceerwerk op steunberen, traptorentje en ter hoogte van de derde geleding, ruit- en kruisvormige metselaarstekens. Westelijk korfboogportaal in natuurstenen geprofileerde omlijsting onder druiplijstje; erboven, rondboognisje in dito omlijsting met hogel- en kruisversiering, met beeld van Heilige Livinus. Tweede geleding: spitsbogig vierlicht onder druiplijst, in geprofileerde omlijsting op afzaat; vierde geleding opengewerkt door gekoppelde galmgaten, verdiept in een korfboogomlijsting met traceerwerk in het boogveld. Gesloten borstwering, verlevendigd door twee gesuperposeerde rondboogfriezen; hoektorentjes met hogels. Zeszijdige bakstenen naaldspits afgezet met hogelversiering. West-, noord-, oost- en zuidgevels, geritmeerd door middel van steunberen met versnijdingen, onder meer overhoekse ter onderstutting van oostelijke en westelijke tuitgevels, en, geajoureerd door middel van spitsboogvensters (drie- en tweelichten) in geprofileerde omlijsting op afzaat, onder druiplijstje. Christus aan het kruis tegen gevel van het hoofdkoor. Ten noorden doopkapel van één travee onder leien zadeldak (nokrichting loodrecht op de kerk) met dakschild. Tuitgevel gestut door middel van overhoekse steunberen; spitsboogvenster. Zuidelijke en noordelijke sacristie in aansluitende bouwtrant.

Onroerend Erfgoed Vlaanderen