Sint-Niklaas van Tolentijn

Eerste verzoek om een hulpkerk op te richten in het gehucht De Pinte in 1791. Aankoop van een stuk grond door het kapittel van Doornik, de tiendheffers van de wijk, in 1792 en aanvang van de bouw die op één m hoogte stopgezet werd bij de Franse bezetting. In 1838 nieuw plan van architect Louis Minard goedgekeurd en nieuwe kerk gewijd in 1839. Het was een pseudo-basilicale kerk met westtoren, voltooid in 1840 doch in 1851 door bliksem vernield en vervangen door een houten torentje. Vergrotingsplannen vanaf 1900 naar ontwerp van architect Jules Goethals met in een eerste fase de bouw van een nieuw koor en kruisbeuk met behoud van het oude schip. In 1909, nieuwe plannen van architect Jules Goethals voor het "voltrekken van de kerk" met nieuw schip, verlengd met twee traveeën naar het westen met ingebouwde westtoren en uitgebouwde noordelijke doopkapel, voltooid in 1912. Beschadiging tijdens beschietingen in 1918 en herstelling naar ontwerp van architect Amandus Robert Janssens. Recente restauratiewerken naar ontwerp van architect D. Claeys. Vrij imposante neogotische bakstenen kruisbasiliek met vierkante westtoren onder ingesnoerde naaldspits; afdekkende leien zadeldaken. Plattegrond met driebeukig schip van zes traveeën, uitspringend transept van twee traveeën en koor van drie traveeën met vijfzijdige sluiting; vijfzijdige doopkapel aan noordelijke torentravee, rond traptorentje aan zuidzijde. Westgevel met begrenzende zware steunberen met versnijdingen, centrale spitsboogdeur en bovenlichten met neogotische tracering. Boven het dak uitstekende vierkante torengeleding met galmgaten en uurwerken. Zijgevels geritmeerd door steunberen waartussen twee- en drielichten. Transept en koor met hoge lancetvensters, laatst genoemde met kleurrijk glas in lood, geschonken door de heer Verhoost in 1919, onder meer met voorstellingen van het Oude en Nieuwe testament. Interieur. Monochrome beschildering (oorspronkelijke polychromie verdwenen circa 1967). Spitsboogvormige scheibogen rustend op arduinen zuilen met hogelkapiteel. Overkluizing met bakstenen kruisribgewelven met natuurstenen ribben en gordelbogen op fijne diensten met dito kapiteel. Mobilair. Schilderijen: Heilige Niklaas van Tolentijn zegent broden, gesigneerd en gedateerd J. Cauwer Ronse, 1840; drie doeken van de Vlaamse School, vermoedelijk geschonken door M. Parijs, rector van de priorij van Galilea te Gent, onder meer gedateerd 1709. Biechtstoel met twee gesculpteerde cherubijnen in vorm van hermen,gedateerd 1642 en 1654. Doopvont in neo-renaissancestijl, midden 19de eeuw. Orgel van L. Lovaert, uit het tweede kwart van de 19de eeuw, met wijzigingen door F. Joris, begin 20ste eeuw.

Onroerend Erfgoed Vlaanderen