Kapel Tweebruggen

Kapel Tweebruggen ook kapel van Twee Bruggen genaamd en kapel van Onze-Lieve–Vrouw ter Nood, beschermd als monument bij KB van 19.08.1980.

Grote wegkapel, thans schuin ingeplant in de noordhoek van het huidige Tweebruggenplein, een 20-tal meter achterin en omgeven aan drie zijden door leilinden.

Een eerste kapel, gewijd aan Onze-Lieve-Vrouw wordt vermeldt in een renteboek van 1533, op het kruispunt van vier straten. In de "Ommelooper & Terrier ofte Landt & Caerteboek (...)" van 1772-1776 wordt de kapel als "Capelleken van tweebruggen" opgetekend op de hoek van de "Peerdestraete" (nu deel van Tweebruggenplein), de "Peperstraete" (deel van Kapellestraat) en de "Drapstraete". De cartouche op de voorgevel vermeldde het jaartal "1763".

Volgens een verslaggeving van 1799, opgetekend door De Potter en Broeckaert, zou de kapel op 4 mei 1799 vernield zijn door Franse soldaten ondanks verzet van de lokale bevolking. Een opschrift in de geveltop vermeldt: "Herbouwd / ... jaer 1814 (?)". Mogelijk is toen enkel de inboedel vernield. In 1954-1955 wordt de kapel ontmanteld en om verkeerstechnische redenen verplaatst naar zijn huidige locatie op het plein. In 1977 wordt de kapel gerestaureerd.

Kapel in rococostijl op rechthoekige plattegrond met twee traveeën en driezijdige sluiting afgedekt met een leien zadeldak. Opgetrokken uit baksteen met voorgevel, vensteromlijstingen, plint, daklijst en pilasters van blauwe hardsteen.
Opmerkelijke voorgevel met in- en uitgezwenkte top onder gebogen fronton met bekronend ijzeren kruis. Verdiepte hoekpilasters op hoge sokkel met rocaillemotief onderaan en bekronende Ionische kapitelen. Spiegelboogvormige poort in kwartholle omlijsting, op neuten met imposten en sluitsteen, bekronende gebogen waterlijst en rocaillemotieven op zwikken. Topgevel met centrale getoogde nis tussen voluutvormige vleugelstukken onder gebogen waterlijst, beglaasde nis met Onze-Lieve-Vrouwebeeldje. Erboven zeslobbige cartouche mogelijks met Mariamonogram of het jaartal "1763" (thans onleesbaar) onder vermeld opschrift. Groengeschilderde houten poort. Zijgevels met gelijkaardige Ionische hoekpilaster aan de voorzijde en eenvoudige verdiepte pilasters met lijstkapiteel achteraan en in de apsis. Omlopende plint met geprofileerde afzaat en hollijst onder de zinken dakgoot. Getoogde omlijste vensters met schelpvormige sluitsteen en ijzeren tralies; glas-in-loodraam met vierlob.

Interieur. Gepleisterd en witgeschilderd interieur met tongewelf geleed door vlakke gordelbogen, in de apsis straalsgewijs vertrekkend van een omlijste oculus. Omlopend geprofileerd hoofdgestel, in de sluiting ondersteund door vlakke pilasters met blauwgeschilderd kapiteel; erboven geschilderde tekst: "Onze Lieve Vrouw ter Nood bid voor ons". Boven de poort geschilderde tekst: "Beantwoordt de oproep / van onze harten / en ge zult gered worden". Wit en zwartmarmeren vloer in dambordpatroon.
Apsis op trede, van eigenlijke kapel gescheiden door een ijzeren hek met offerblok. Achterwand voorzien van neogotische houten lambrisering met vier bekronende engelen en drie geschilderde panelen, Christus in de hof van Olijven, Christus met de Emaüsgangers en Christus met doornenkroon. Houten altaar met kruisbeeld in stralenkrans en wit Onze-Lieve-Vrouwebeeld met Kind, gepolychromeerd Heilig Hartbeeld en beeld van Heilige Theresia. Tussen de vensters, beelden van de Heilige Joseph en Heilige Teresia op console met engelenmotief.

Stichting Open Kerken