Sint-Amandus

Zuidelijk georiënteerde parochiekerk van 1830 in neoclassicistische stijl, ter vervanging van en deels bekostigd door verkoop van de oudere kerk in Armenlos; een deel van het vroegere kerkmobilair werd hergebruikt, alsook het torenkruis. Eind 1899 vergroten van sacristieën, herstellen van oorlogsschade in 1921, aanbrengen van elektrische verlichting in 1924, herstellen van de voorgevel door architect H. Colpaert en wellicht plaatsen van reliëf in noordelijke gevel in 1925, herstellingen van oorlogsschade aan dak en toren in 1946, dakherstellingen en schilder- en onderhoudswerken eind 1960. Vroeger ommuurd kerkhof gebruikt tot 1898 verdween in 1931, oude kerkhofmuur toen vervangen door lage omheining met thans verdwenen ijzeren hekken door H. Goethals. Winterkapel; Heilige Ritakapel van 1978 door architect A. Mas; in 1980 ingewijd. Ten zuiden, achter het koor gelegen hard- en bakstenen grafmonument van 1863 (zie gedenksteen binnenin) voor het echtpaar Vander Eecken - De Raedt; in de vorm van een rechthoekige open kapel onder zadeldak met rondbogige opening met ijzeren hek in de voorgevel en open oculus in de achtergevel, naar verluidt voorheen met gekleurd glasraam met Christushoofd. Driebeukige kerk, kleine vierkante toren op noordelijke gevel, schip van zes traveeën en halfronde koorabsis in het zuiden. Baksteen op hardstenen plint, noordelijke voorgevel bekleed met voorheen geel- en thans witgeschilderde imitatie-natuursteen. Leien bedaking. Noordgevel in streng laat-classicisme: bepleisterd en witgeschilderd met imitatiebanden. Acht pilasters op hardstenen sokkel met centraal klein rondbogig portaal in hardstenen omlijsting waarboven ovale oculus met ijzeren tracering en jaartal 1830. Daarboven groot hoofdgestel met lunet bekroond door driehoekig fronton met "Het Allesziend Oog". Rondbogig hoogreliëf van 1925 tussen tweede en derde pilaster met "t Heilig Hart van Christus" gevat in rechthoekige omlijsting met twee pilasters, onderaan opschrift "Leupegem aan 't Heilig Hart". Massieve vierkante toren op noordelijke gevel, bepleisterd en witgeschilderd met in elke gevel twee rondbogige openingen en leien torenbedaking bekroond door achthoekige houten gesloten lantaarn met koepel en granaatappelbekroning. Zijgevels identiek opgevat; lunetten als bovenlichten van de middenbeuk, vijf rondboogvensters in de zijbeuken; ijzeren tracering. Zuidgevel: halfcirkelvormig koor met twee rondboogvensters geflankeerd door sacristiëen. Ten westen, aangebouwde Heilige Ritakapel; winterkapel. Interieur: bepleisterd en witgeschilderd, rondbogige scheibogen op slanke zuilen, tongewelven boven midden- en zijbeuken, rondbogig koor en absis in het zuiden, doksaal in het noorden met ten westen, halfcirkelvormige en rondbogige doopkapel. Mobilair. Schilderijen: Verrijzenis, Vlaamse School, vierde kwart van de 18de eeuw; Heilige Amandus van Maastricht verkondigt het geloof, Vlaamse School, 19de eeuw; Maagd met de rozenkrans, Mathias Zens, 1900. Beeldhouwwerk: Heilige Rochus van Montpellier, gepolychromeerd hout, 19de eeuw. Hoofdaltaar door E. Vandevijvere en O. Van Ommeslaeghe, geschonken in 1868 door weduwe Vander Eecken confer chronogram, eiken altaartafel, 1904, met tabernakel met koepelbekroning en eiken gesculpteerde halfcirkelvormige portiek waarin Heilige Amandus in stralenmontrans, zijlings Heilige Hubertus als priester en als jager; zijaltaar, altaartafel met beeld: Heilige Amandus van Maastricht, gepolychromeerd hout, 18de eeuw. Koorgestoelte, hout, 1868(?). Zwarte marmeren lambrizering, na de Eerste Wereldoorlog. Preekstoel met dubbele trap, hout, eclectisch, ingewerkt ouder rugpaneel met afbeelding van Heilige Amandus. Biechtstoelen uit vroegere kerk, hout.

Onroerend Erfgoed Vlaanderen