Sint-Margarethakapel.

Gelegen op hoogste punt van de heuvel ten oosten van de grote kouter tussen de beide Boekels met omringend kerkhof, aan west- en zuidzijde ommuurd. In de grotendeels bakstenen kerkhofmuur met ezelsrug, kopie van het wapenschild van de Sint-Pietersabdij van Gent waarvan de kapel afhankelijk was, aangebracht bij de restauratie in 1996; het origineel wapenschild, voorzien van drie sleutels, gehouden door twee ooievaars en bekroond door mijter, kromstaf en zwaard, hangt nu binnen in de kapel. Kerkhof toegankelijk via vernieuwde trap naar ijzeren hekje aan bakstenen pijlers tegenover het portaal. Oudste vermelding van een kapel van Sint -Bartholomeus in 1108 bij de bevestiging door bisschop Odo van de schenking in 1040 van de villa Wijlegem aan de Sint-Pietersabdij, die verder het patronaat bleef uitoefenen. Volgens visitatieverslag van 1717 toegewijd aan Onze-Lieve-Vrouw, later aande Heilige Margaretha. Was oorspronkelijk een zelfstandige parochiekerk tot 1790 bediend door de pastoor van Roborst die resideerde in Rozebeke en erna door de pastoor van Sint-Blasius-Boekel. Gerestaureerd onder leiding van architect R. Berteloot in 1996. Oudste gedeelten, ten westen in de zijgevels, opgetrokken uit Doornikse kalksteen; voorts van baksteen en zandsteen voor plint, hoekstenen en deuromlijsting. Hersteld in 1611, kort voor 1717 en in 1788 verbouwd, confer jaartal in omlijsting van het westelijke portaal. Georiënteerd rechthoekig zaalkerkje van vijf traveeën onder zadeldak met houten zeskantig dakruitertje bekleed met leitjes, achter het koor berging en sacristie. Westgevel vermoedelijk uit het eerste kwart van de 17de eeuw. Witgekalkte en verankerde puntgevel met vlechtingen en zandstenen schouderstukken. Bekronend stenen kruis, vernieuwd. Getoogde opgeklampte deur in zandstenen omlijsting met jaartalstenen naast de sluitsteen. Eiken deur met oorspronkelijk ijzeren beslag. Erboven getoogd venster met smeedijzeren roedeverdeling. Aan weerszij van deur ingemetselde arduinen grafstenen uit 1912 en de 19de eeuw. In zijgevels sporen van verdwenen steunberen, ten zuiden één bewaarde bakstenen steunbeer. Steekboogvensters met ijzeren roedeverdeling voorzien van zandstenen hoekblokken, vermoedelijk eveneens van 1788. Ten oosten van de zuidelijke zijgevel ingemetselde XVIII-grafsteen. Overstekende dakschilden rustend op modillons. Dakruiter voorzien van rechthoekige galmgaten en spits bekroond met ijzeren kruis en vergulde haan. Aan de oostelijke gevel, calvariekruis van geverfd hout onder houten afdak, oorspronkelijk kruisbeeld uit de 18de eeuw thans in parochiekerk van Sint-Blasius-Boekel en in 1996 vervangen door houten replica. Gepleisterd en witgeschilderd interieur met grijsgeschilderde lambrisering. Gobertange-vloertegels in portaal en koor, plavuizen van Basècles in schip en rode baksteentegels in berging en sacristie. Drie ijzeren trekstangen en tongewelf voorzien van panelen en lijstwerk; in koor met geschilderde voorstelling van twee brandende harten in wolkenkrans. Centrale klokopening afgedekt met houten paneel beschilderd met putti in wolken en Heilige Geest-duif. Bruingeschilderd houten doksaal en tochtportaal uit eind 18de eeuw - begin 19de eeuw. Twee rechthoekige deuren naast altaar naar berging en sacristie met erboven beeldnissen in trompe-l'oeil. Mobilair. Beeldhouwwerk: twee engelen in borstbeeld op de kroonlijst van het altaar. Plaasteren 20ste-eeuwse beelden van Onze-Lieve-Vrouw en Sint-Jozef voor de geschilderde beeldnissen boven de deuren van berging en sacristie. Portiekaltaar met gemarmerde tombe, trommeltabernakel en classicistische zuilen en gemarmerd hoofdgestel, volledige koorwand verfraaid met trompe-l'oeil, uit eind 18de eeuw of begin 19de eeuw. 18de-eeuwse kerkmeestersbank in classicistische stijl van bruingeschilderd hout ten zuiden onder doksaal. Bruin- en witgeschilderde houten communiebank in rococostijl uit het derde kwart van de 18de eeuw. Houten zitbanken langs de zijmuren. Vier grafmonumenten uit de 17de en de 18de eeuw in de kapelvloer en uit de 18de, 19de en 20ste eeuw tegen de gevels.

Onroerend Erfgoed Vlaanderen