Sint-Annabeluik

Als je in de Kapelstraat de doorgang naast nummer negen neemt, stap je het oudste beluik van Kortrijk in. De huizen zijn natuurlijk in de loop der jaren vernieuwd en verbouwd, maar je krijgt er toch een goede indruk van de leef- en woonomstandigheden van arbeiders in de negentiende eeuw.

Het Sint-Annabeluik dateert van 1852. Tijdens de industriële revolutie trekken speculanten of fabrieksbazen duizenden zulke pleintjes op. Het grondplan is bijna altijd hetzelfde: een rechthoekig grondoppervlak met kleine huisjes aan de vier zijden. Meestal staat er een pomp in het midden en wordt het sanitair gedeeld - één wc voor acht gezinnen is normaal. Je komt op het pleintje via een doorgang die uitgeeft op de straat. 's Avonds wordt die doorgang vaak afgesloten, vandaar ook de naam beluik: luiken is een oud woord voor sluiten.

De huisjes zijn erg klein, meestal bestaan ze maar uit één kamer. De 19de-eeuwse arbeiders in het Sint-Annabeluik hebben meer geluk: zij krijgen een extra verdieping, al verhuren ze die vaak gewoon door.

Voor ons is het nauwelijks te bevatten dat een gezin van twee ouders en vijf, zes kinderen in één kamertje woont, zonder stromend water en behoorlijk sanitair, maar arbeiders tijdens de industriële revolutie kunnen zich geen betere huisvesting veroorloven. De armoede en de uitzichtloosheid leiden tot alcoholmisbruik, ruzies en geweld. Het leven in een beluik is doorgaans ruw en brutaal. Pas na de Eerste Wereldoorlog wordt er werk gemaakt van een betere behuizing voor arbeiders en worden de eerste tuinwijken aangelegd.

Vl. Toeristisch bezienswaardigheden