Sanatorium Borgoumont

In Borgemount vlakbij Stoumont in de Belgische Ardennen staat dit oude Sanatorium ook wel Sanitorium de Basil genaamd. Het werd gebouwd in 1900 door de directeur van het bacteriologisch laboratorium van de provincie Luik Ernest Malvoz om te zorgen voor tuberculosepatiënten. Sinds 1903 verbleven er patiënten.
In die tijd bestond er geen behandeling voor tuberculose. Verzwakte kinderen werden in een preventorium opgenomen om te versterken, in de hoop dat ze zouden genezen (wat meestal ook het geval was). Een preventorium verschilt in dat opzicht van een sanatorium dat er nog hoop op genezing is.
In een sanatorium werden volwassenen opgenomen die al duidelijke tekenen van de ziekte hadden. Genezing was eigenlijk niet meer mogelijk, men kon enkel de ontwikkeling van de ziekte vertragen. De beenderen en de longen werden aangetast door de microbe.

Het was één van de eerste instellingen die in België gebouwd werden. Luik was toen een industriestad en de zieken werden "geweerd" en naar het platteland gestuurd.

In die periode werden er instellingen in verschillende landen gebouwd. Ze waren altijd ver gelegen van de bevolking om contaminatie te voorkomen (verdere verspreiding van de ziekte). In de jaren '50 verminderden de nieuwe gevallen van tuberculose dankzij het gebruik van antibiotica.

De meeste instellingen sloten in de jaren '60 en '70 of zochten een andere doelgroep. Door de luchtvervuiling ten gevolge van de heropbouw na de tweede wereldoorlog (cokesfabrieken, hoogovens, enz) waren er veel kinderen met astma, en de overgebleven centra specialiseerden zich in de behandeling van astma.

Het sanatorium heeft een typische vorm met grote zonnegaanderijen en slaapzalen voor de patiënten. Op de gelijkvloers is er de keuken en een zwembad. Het personeel sliep gewoonlijk in kamers onder het dak.

Na het sanatorium-tijdperk werd het gebouw een tijdje gebruikt als rust- en verzorgingstehuis, maar er is een moderner RVT gebouwd lager op de weg die beter aan de noden voldoet. Het gebouw werd in de periode 2010 tot 2013 gebruikt voor azielzoekerss. Het werd vanwege de enorme kosten, aan onder andere verwarming, gesloten in 2012.

Dit imposante gebouw met een lengte van ongeveer 150 meter is gebouwd op een open plek in het bos op een hoogte van 420 meter. Het is gericht op het zuiden voor optimaal gebruik van licht zon en warmte en de architectuur verwijst naar de grandeur van de Duitse spa hotels.

Willem Vandenameele