1. Beukelaeremolen

Beukelaremolen beschermd als monument bij K.B. van 23/04/1974. Reeds in 1460 was er sprake van een molenhoogte ter hoogte van het gehucht "Luigem" ("Ludeghem meulenwalle"). Volgens de Ferrariskaart (1770-1778) bevond zich iets ten noordwesten van de huidige molensite een molen die de naam "Noorteynder Meulen" droeg. Tegen het midden van de 19de eeuw was deze molen afgebroken en bevond zich recht tegenover de huidige molen aan de andere zijde van de straat de "Beukelaer Molen". Deze naam zou zijn afgeleid van een nabijgelegen beukendreef. Naast "Beukelaer molen" droeg de molen vanaf die periode ook wel de naam "Bussches molen" genoemd naar de molenaarsfamilie Debusschere die vanaf circa het begin van de 18de eeuw werkzaam was in de molen. Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd de "Beukelaremolen", net als de zes andere molens van Merkem, volledig vernield. Aan de overkant van de Rodesteenstraat, recht tegenover de puinen van de vernielde "Beukelaremolen", werd in 1923 een soortgelijke molen ingeplant. Deze molen bevond zich voorheen in Poperinge en werd aldaar "den koornwindmolen van ’t Steentje" of ook wel "Steentje-molen" genoemd. Deze molen dateert van voor 1781 (zie inscripties) en was de enige molen die Poperinge telde vóór het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog. De molen was gesitueerd in het gehucht "Steentje" (Poperinge), op de grens met Elverdinge (fusiegemeente Ieper). Na de verplaatsing van de molen naar Merkem werd hij, zoals zijn voorganger "Beukelaremolen" en "Bussches molen" genoemd. De familie Debusschere bleef deze molen tot 1958 bemalen. Een jaar na de bescherming werd de molen door de gemeente aangekocht en werden het daaropvolgende jaar rudimentaire herstellingswerken uitgevoerd. Tussen 1982 en 1986 werd de molen maalvaardig gemaakt. In 1985 werd een vrijwillige molenaar aangesteld en in 1987 werd de molen ingehuldigd. Houten staakmolen bestaande uit een maal- en steenzolder op vier bakstenen teerlingen. De kap en windveeg zijn met houten schalies bedekt. Het voorwiel is op de bovenas bevestigd door middel van twee armen doorheen de as. De gebarsten 18de-eeuwse staak werd tijdens de restauratie met ijzeren banden versterkt.

Onroerend Erfgoed Vlaanderen