De Puttenbergmolen: sulferblokken en pater Damiaan

Waarschijnlijk stond hier reeds in de 17de eeuw een houten windmolen. De molen werd opgetrokken op een kunstmatige verhoging: de zgn. belt of berg. In 1854 werd de molen door een stenen exemplaar vervangen. De molenaarsvrouw was Constantia De Veuster, de zus van Pater Damiaan. Het verhaal gaat dat Damiaan enkele dagen voor zijn afreis naar Hawaï de nacht in de molen zou doorgebracht hebben. Niet toevallig noemt deze straat dan ook de Pater Damiaanstraat.
Bovenop de molenromp, zat vroeger de molenkap waarin een rad zat dat via een kettingmechanisme toeliet om de kap en de wieken naar de wind te draaien. We spreken van een ‘kettingkruier’.
Maar de molenaar was zeker met zijn tijd mee want om niet afhankelijk te zijn van windkracht, installeerde hij reeds in 1873 een stoommachine. Tot WOI werd graan gemalen en een beetje elektriciteit gemaakt. De molen werd verwoest tijdens de oorlog maar nadien hersteld en uitgebreid met een Gazpower-installatie. Vandaar de vierkante schouw in het bijgebouw. Er werd niet alleen graan gemalen, maar ook ‘sulferblokken’ en ‘silice’ (steen).
Sinds 2000 is de – in dat jaar ook beschermde – molen in handen van de bouwmaatschappij Vlabo-invest n.v. en Vlaanderen Bouwt v.z.w.
Er is binnen nog heel wat van het oorspronkelijk elektromechanisch machinepark overgebleven.

Jan Rymenams