Het Huis van Scharpé: een watermolen zonder water

Dit huis staat bij Onroerend erfgoed bekend als de ‘Watermolen van 1750’, hoewel we hier helemaal geen aanwijzingen voor vinden. Het huis werd in 1750 door Jacob Pelgrims gebouwd. Hij was eigenaar van de molen op de nabije Molenberg. De stijl is typisch voor wat we de traditionele bak- en zandsteenstijl noemen met o.a. kruisvensters waarboven waaiervormige ontlastingsbogen en een rondboogdeur met hoekkettingen. De speklagen van witte zandsteen in de voorgevel zijn echter 20-eeuwse toevoegingen.
Het huis kwam in handen van de rijke familie Smedts-Verstreken, eigenaars van de brouwerij ‘De Sleutel’ en grootste werkgever in het dorp.
Dochter Odile trouwde in 1928 met professor Scharpé en het paar nam zijn intrek in de ‘watermolen’.
Professor Scharpé was aan de Leuvense universiteit gekend voor zijn sympathie voor de verzuchtingen van de Vlaamsgezinde studenten en kwam hierdoor regelmatig in aanvaring met het universiteitsbeleid. Zo nam hij in 1909 de verdediging van schrijver Ernest Claes op zich nadat deze door ‘opruiende’ geschriften van de universiteit gegooid was. Nadat hij in 1926 wegens deelname aan een verboden amnestiebetoging door kardinaal Van Roey berispt werd, trok hij zich terug uit het publieke leven.
Professor Scharpé zou in 1935 in Betekom overlijden, maar de volgende twee generaties bleven eigenaar van het ondertussen onder de naam ‘Scharpéhuis’ gekende woning.

Jan Rymenams