De Demer tussen Aarschot en Betekom

Hier heeft de Demer vanaf de bron reeds een weg van meer dan 75 km afgelegd en is nog slechts een zevental kilometer van zijn monding in Werchter verwijderd. De Demer is lange tijd tot aan de Eerste Wereldoorlog een belangrijke transportader geweest, maar het onregelmatig debiet van de rivier, het dichte spoor- en tramnet en ook de Leuvense vaart waren evenzovele oorzaken van de achteruitgang. Reeds in de 18de eeuw werden rivierkronkels afgesneden en ontstonden de ‘coupures’, zoals nog je van hieruit aan de overkant bij het kasteel van Nieuwland kan zien. Boten werden door de boottrekkers stroomopwaarts getrokken. Elk dorp had zijn gilde. En elk dorp had ook zijn ‘amer’, een aanlegplaats om goederen te laden en te lossen. De ‘amerbeemd’ hier verwijst daar naar. Na de jaren 1970 werden de dijken verhoogd en fietspaden aangelegd. Omdat de bermen slechts een enkele keer in het jaar gemaaid worden, ontstaan bloemrijke kanten, die vooral in de voorzomer een lust voor het oog zijn. De afval van de suikerfabriek in Tienen, de chemie van Tessenderlo, rioolwater en andere vuile lozingen, maakten dat de rivier tijdens de welvaart na de Tweede wereldoorlog sterk vervuild werd. De Keltische oorsprong van de naam, namelijk Tamara dat ‘zwart water’ betekent, werd een lastige waarheid. Dankzij een visionair ontwikkelingsplan herstelt het leven in en om de rivier zich en is het aangenaam verpozen in haar nabijheid.

Jan Rymenams