De Frontzate

Het fietspad “De Frontzate” ligt op de voormalige spoorwegbedding van lijn 74, aangelegd in 1868. Deze spoorlijn verbond Diksmuide met Nieuwpoort en speelde een strategische rol tijdens WO I.Het traject is 14 km lang.

Niet voor niets heet dit fietspad de ‘Frontzate’. De verhoogde spoorwegberm diende bij de Slag om de IJzer in 1914 immers als buffer, toen de hele poldervlakte tussen de IJzer en de spoorweg onder water werd gezet. Het Belgisch leger hield stand achter deze spoorwegberm.

De spoorlijn speelde een strategische rol als Belgische verdedigingslinie tegen het Duitse leger. Door de onderwaterzetting van de IJzervlakte met de spoorwegdijk als waterkering in 1914, kon de opmars van de Duitsers gestopt worden. Het gebied tussen de IJzer en de spoorwegbedding werd herschapen in een zompig gebied, met een aantal daarboven uitstekende eilandjes, die door de Belgen en de Duitsers ingericht werden als voorposten in het niemandsland.

Achter en in de spoorwegberm werd de Belgische eerste linie aangelegd. Onder meer door de nabijheid van de steenbakkerij van Wulpen (Koksijde) konden de schuilplaatsen in baksteen opgetrokken worden. De schuilplaatsen werden beschermd met zandzakjes. Afhankelijk van de toestand van de grond konden de loopgraven ondergronds of half bovengronds aangelegd worden. Vanaf de spoorwegbedding liepen houten loopbruggen (passerelles) naar de voorposten in het onderwater gezette gebied.

Aan weerszijden van de spoorwegbedding zijn talrijke bakstenen en betonnen constructies van de Eerste Wereldoorlog bewaard. Vooral aan de westzijde op regelmatige afstand (restanten van) vrij gelijkaardige meestal rechthoekige geel- of roodbakstenen constructies. De meeste daken zijn verdwenen en de muren zijn vaak gedeeltelijk afgebroken. Deze constructies fungeerden als schuilplaatsen voor de manschappen die hier de wacht hielden. Twee vierkante bakstenen constructies fungeerden waarschijnlijk als schietpostje. Het gebouwtje met ovens en schoorstenen was een militaire keuken.

De minder talrijke betonnen constructies in diverse vormen - ook met beschadigingen - situeren zich aan beide zijden van de spoorwegbedding. De betonnen Rode Kruispost is herkenbaar door een medaillon.

Tevens sporen van minimaal twee constructies uit de Tweede Wereldoorlog, met name twee zogenaamde Tobrukstellingen in Ramskapelle en Nieuwpoort. Een aantal andere betonnen constructies (waaronder enkele geschutsstellingen) dateren mogelijk ook uit de Tweede Wereldoorlog.

Willem Vandenameele