Vlinder- en bijentuin

Bewerken

Classificeren

Maken

Beschrijving

Vlinder- en bijentuin aan de Orangerie.

Is het een hommel, een wesp of een bij?

Hommels hebben een sterk behaard lichaam en er is geen duidelijke overgang tussen borststuk en achterlijf. Bij wespen domineert de geelzwarte kleur. Tussen borststuk en achterlijf is een heel dunne taille. Bijen zijn bruin behaard en hun taille is minder uitgesproken dan bij wespen.

Sociaal of solitair leven?

Sociale bijen leven in groep en kunnen niet zelfstandig overleven. Zoals de honingbij en vele hommel- en wespensoorten leven ze in kolonies. Binnen de groep is er een duidelijk afgebakende taakverdeling met werksters, darren en één koningin.

Solitaire bijen leven apart en vertoeven graag in bijenhotels. De vrouwtjes maken helemaal alleen een broednest klaar. Een enkele keer is er sociaal contact bij de paring met de mannetjesbij. Meer werk is er voor de mannetjes niet bij.

Wat doen bijen voor ons?

Bij hun zoektocht naar stuifmeel en nectar zorgen bijen voor bestuiving van bloemen. Dat levert nadien een heleboel zaden en vruchten op waarvan een groot deel ook voor menselijke consumptie dienen.

Zonder hommels en bijen daalt de productie van courgette en pompoen met 90%. Is er verlies van 40% tot 90% bij de opbrengst van appel, peer, kers, pruim, braambes, framboos, blauwe bes, raapzaad.

Wereldwijd worden 87 op 124 belangrijke gewassen voor menselijk voedsel bestoven door insecten, in hoofdzaak honingbijen en hommels.

Solitaire insecten zorgen voor slechts 2% voedsel van het menselijk gebruik. Zijn ze daarom minder belangrijk dan de sociaal levende bijen en hommels ? Zeker niet! Even een opsomming van hun belangrijke inbreng:

Ze zorgen voor bestuiving van wilde planten in bermen, parken, pleintjes, bossen en natuurreservaten.
Daardoor zorgen ze voor zaden en bessen voor in het wild levende dieren.
Door het instandhouden van de wilde flora strijden ze mee tegen erosie.
Het instandhouden van deze wilde planten zorgt op haar beurt voor koolstofopslag en in moerasgebieden voor waterzuivering.
En het is veel aangenamer wandelen en fietsen langsheen de ieder jaar opnieuw bloeiende bermen!

Welke invloed heeft de klimaatverandering?

Wilde bijen zijn zoals de kanarievogels vroeger in de koolmijnen: een bio-indicator die alarmeert als het ergens misloopt.

Ook de klimaatwijziging drukt op de populatie van de solitaire bijen:

Doordat planten vroeger gaan bloeien maar wilde bijen niet op hetzelfde tempo ontwikkelen kunnen soorten hun voeding mislopen en is er geen voortplanting meer van de soort. Bovendien loopt ook de bestuiving van de plant mis.
Nieuwe pathogenen ontwikkelen nieuwe ziekten. De problemen waarmee de sociaal levende honingbij momenteel te kampen heeft, zijn algemeen gekend.
Nieuwe predatoren gaan inheemse bijensoorten bedreigen. Zo is er de Aziatische hoornaar die opnieuw als voorbeeld de honingbij bedreigt.
Sommige soorten wilde bijen vliegen selectief op één bepaalde plantensoort. Verdwijnt die ene plant uit de regio door wijzigende klimaatomstandigheden dan verdwijnt ook de bijensoort.

Wil jij ook bijen en vlinders in je tuin? Enkele tips:

Plaats een bijenhotel in je tuin. Maak gebruik van bamboestokjes in verschillende diktes of houten stammetjes waarin je gaten boort met een diameter variërend tussen 4 en 10 mm. Richt de openingen naar de zuidkant in de volle zon en hou het droog.
Maai het gras wat minder in de tuin en doe dit gefaseerd: laat een deel van het gras hoger opgroeien. Wilde bijen vinden er hun voedsel.
Laat een hoekje van de tuin verwilderen. Kleinere diersoorten zoals bijen en vlinders vinden er rust, voedsel en nestgelegenheid.
Plant kruiden en struiken aan met bloemen die stuifmeel en nectar leveren aan de bijen. Kies planten die op verschillende tijdstippen bloeien zodat de bijen en vlinders het gehele seizoen over een voedselbron beschikken. Het plantsoen aan het bijenhotel is hier een mooi voorbeeld met een rijk aanbod, gespreid over het hele bloeiseizoen: kattenkruid, ooievaarsbek, bossalie, e.a.

Ook vroege bolgewassen zoals krokussen kunnen reeds stuifmeel aanbieden in het prille voorjaar!