Ons Huis - Vooruit

Er zijn doorheen de geschiedenis drie grote coöperatieve golven te onderscheiden. Elk van deze golven werd veroorzaakt door een nood aan formele samenwerking in de maatschappij. Na de eerste golf van markgenootschappen en gilden in de middeleeuwen kwam een tweede golf op het einde van de negentiende en het begin van de twintigste eeuw waarin oprichting van de coöperatie Vooruit geplaatst kan worden.

Het imposante gebouw ‘Ons Huis’, gelegen op Vrijdagmarkt, werd ingehuldigd in 1902. De socialistische vakvereniging vond er onderdak en hield er haar bijeenkomsten. Ook de plaatselijke afdeling van de Belgische Werkliedenpartij vergaderde in het gebouw. ‘Ons Huis’ bestond hoofdzakelijk uit bureaus en vergaderruimtes. De Vrijdagmarkt was voor de coöperatie ‘Vooruit’ een symbolische plaats. Zo waren de leden trots een vestiging te hebben in het oude stadscentrum. Op de Vrijdagmarkt prijkt immers het standbeeld van Jacob van Artevelde, die voor de Gentse socialistische beweging bijzondere betekenis had verworven. Dit gebouw moest de eigenwaarde van de arbeiders verhogen en omstanders imponeren.

De coöperatie Vooruit werd opgericht in 1880 nadat enkele Gentse socialisten zich afsplitsten van ‘De Vrije Bakkers’, een coöperatieve bakkerij. Vooruit begon als vereniging die opkwam voor stadsarbeiders en groeide daarna uit tot een voorzieningsnetwerk dat tot doel had de economische positie van haar leden door middel van samenwerking te verbeteren. Het hoofddoel van Vooruit was om goedkope levensmiddelen aan haar leden te verschaffen. Maar ook op vlak van vermaak en intellectuele ontwikkeling waren zij actief. Zo organiseerde de coöperatie onder andere een turnkring, werkbeurs, toneel- en muziekvereniging, hygiënische voorlichting en de verkoop van kledij. De Gentse Vooruit was een schoolvoorbeeld voor tal van socialistische coöperaties in andere Belgische en Europese steden.

Ishka DS