Strijd om de Ponthoekbrug op 24, 25 en 26 mei

We zijn aangekomen op de laatste Oeselgemse meander van de Leie. Voor ons zien we de zogenaamde Olsenebrug, gebouwd over het Leiekanaal in 2006 ter vervanging van een verouderde boogbrug. Ponthoekbrug zou een betere naam zijn: ze ligt helemaal in de Oeselgemse Ponthoek. Deze benaming zou beter aansluiten bij de geschiedenis van deze plaats.

Deze foto, genomen bij de voormalige herberg “De Vrede” in de Ponthoek, illustreert waarom de Leie gekanaliseerd werd. Bijna jaarlijks waren er overstromingen die de scheepvaart onmogelijk maakten. Dit was een ramp voor de industrie in Zuid-West-Vlaanderen. Door het uitgraven van de Nieuwe Leie in 1938 kon men sneller en met grotere schepen varen. Er was minder gevaar voor overstromingen, al gebeurde dat toch nog af en toe. Bemerk de afwezigheid van een brug langs de steenweg naar Dentergem rechts op de foto.

Om het verloop van de strijd op deze plaats te begrijpen, is het belangrijk te weten dat de Belgen de Leie verdedigden. De linkeroever van de Oude Leie op deze plaats, de eerder gedynamiteerde Ponthoekbrug en de steenweg naar Dentergem werden verdedigd door het 4de regiment Ardeense Jagers. De Duitsers hechtten belang aan het veroveren van de steenweg, omdat die via Dentergem en Aarsele naar Tielt leidde. Er werd drie dagen om gevochten.

Aanval van 24 mei

Om 07:00 uur ’s morgens vielen de Duitsers de brug frontaal aan vanuit Olsene. Ze staken de niet-verdedigde nieuwe Leie over bij de Ham, vermoedelijk langs de Hamstraat. Zo konden ze het 4de regiment Ardeense Jagers die de steenweg Dentergem Olsene verdedigden in de rechterflank onder vuur nemen.

Om 15:00 uur vestigden de Duitsers een bruggenhoofd op de linkeroever van de Nieuwe Leie maar tegen 21:00 uur werden ze teruggedrongen.

 Aanval van 25 mei

Daags nadien volgde een nieuwe aanval op de Ponthoekbrug: frontaal vanuit Olsene en op de Belgische linkerflank vanuit de Olsense hoeve Pereboom iets stroomafwaarts. Daar waren ze zwemmend de Leie overgestoken. Ze drongen door tot bij de Tapuyt. Vandaar vielen ze het 4de regiment Ardeense Jagers ook langs achter aan.

Met de hulp van het 6de regiment Jagers te Voet uit het tweede echelon in Markegem kon de aanval rond 15:00 uur gestopt worden. Tegen valavond waren de Duitsers teruggedrongen op hun aanvalspositie.

Aanval van 26 mei

Deze aanval was vooral gericht op de linkerflank van de Belgische verdediging vanuit Gottem, maar ook vanuit De Ham en de Neerhoek via De Paling rukten de Duitsers op. Rond 14:00 uur hadden ze vanuit Gottem een deel van de steenweg tussen de brug en de Tapuyt veroverd. Dentergem werd hun volgende doelwit. Een half uur later vorderden de Duitsers langs de Deinzesteenweg naar De Vierschaar. De Belgen hadden weinig keuze. Sommigen waren omsingeld, anderen konden zich terugtrekken. Om 16:00 uur was de strijd in deze sector zo goed als over.

Wat verder stroomafwaarts van de vernielde brug legden de Duitsers kort na de Leieslag een pontonbrug over de Leie aan. Ze werd gebruikt om troepen en materieel over te brengen. Op de achtergrond rechts de roterij Vermeersch.

Burgerslachtoffers

Tijdens deze aanvallen vielen in de Ponthoek twee burgerslachtoffers. Henri Vandercruyssen, die in De Vrede woonde, werd in Olsene gedood. Henri rust op de oude begraafplaats van Olsene samen met 22 andere burgerslachtoffers. Hij staat ook vermeld op het monument bij het Oeselgems kerkhof. Alfons Minjauw die in het volgende huisje links (foto van De Vrede) woonde, werd getroffen door een granaatscherf en overleed aan zijn verwondingen. Hij kreeg zijn laatste rustplaats op het Oeselgemse kerkhof. Zijn grafmonument werd intussen verwijderd.

ludwigvan