Recreatiegebied Bieheide. Een Amerikaan in onze bossen.

De Bieheide was oorspronkelijk één geheel met de Meren. Vandaag is het een recreatiegebied, waar het aangenaam is om te wandelen, de fit-o-meter te doen of gewoon op een bankje zitten te picknicken. De bomen zijn overwegend Amerikaanse eik en grove den. Deze aanplantingen zijn recent gebeurd.

Wie is die Amerikaan in onze bossen?

De Amerikaanse eik of Rode eik, (Quercus rubra) is een snelgroeiende boom die oorspronkelijk uit het oosten van Noord-Amerika komt, maar in Europa aangeplant werd als sierboom. In het huidige België is de Amerikaanse eik voor het eerst in 1803 aangeplant, door Hendrik Stier van Aertselaer, bij het kasteel ‘De Mick’ in Brasschaat. Een nadeel van de Amerikaanse eik is dat deze een brede en dichte kroon vormt en daardoor andere boomsoorten verdringt en geen ondergroei toelaat. Bijkomend zorgt de dikke strooisellaag ervoor dat zaden van andere soorten moeilijker succesvol kunnen kiemen. Daardoor vinden sommige bosbeheerders dat deze exoot niet in de lage landen thuishoort. Zo’n tweehonderd jaar geleden leek de Amerikaanse boom een ideale boom om aan te planten in parken, bossen en langs wegen. Omdat de boom niet inheems was waren er nauwelijks schadelijke insecten die zich aan de boom te goed wilden doen.

De boom wordt minder oud dan de Europese eiken. Na 40 jaar zijn deze bomen niet meer geschikt langs lanen in verband met het gevaar van vallende takken. De Amerikaanse eik kan 35 m hoog worden. Het hout van de Amerikaanse eik is minder duurzaam en heeft een grovere structuur dan het hout van de zomereik. Het hout wordt gebruikt voor vloeren en meubels. Fineer en zaaghout voor binnentoepassingen is hoogst haalbare kwaliteit, vaak parkethout.

Wanneer we terug naar inlandse boomsoorten willen gaan, dient de Amerikaanse eik verwijderd te worden. Hiervoor worden verschillende technieken gehanteerd. Oude exemplaren in bossen kunnen worden geringd. Hiermee bedoelen we dat door een ringvormige insnijding in de bast, de sapstroom wordt onderbroken en de boom afsterft. De afstervende stammen bieden tal van ecologische voordelen voor fauna en zwammen. Er is ook geen exploitatieschade. Een nadeel van deze methode is dat het afsterven van de boom verschillende jaren kan in beslag nemen. In die kan de boom nog vrij veel zaad produceren en nakomelingen genereren.

Jan Rymenams