Het oorlogsmonument, .. ondanks de zuinigheid van de Tremelonaars

Het portaal van de kerk staat altijd open voor diegenen die de doopkapel van Damiaan willen bezoeken. Waarschijnlijk gaat men achteloos aan het toch grote oorlogsmonument voorbij. Tremelo heeft tijdens de Eerste Wereldoorlog ongemeen geleden. Zowat 200 huizen werden afgebrand, om nog niet te spreken van de moorden tijdens die eerste augustusdagen en de deportatie van burgers naar Duitsland.

Pastoor Van Winkel deed een oproep om een gedenkteken op te richten. De nodige fondsen zouden via inschrijving verzameld worden. De inkomsten vielen lelijk tegen. Slechts 25% van de gezinnen nam deel. Was er een reden voor deze zuinigheid? Hadden de bewoners na die zware jaren hun centen broodnodig? Was Tremelo toch niet zo katholiek als men zou vermoeden? Of dachten de Tremelonaars dat ze reeds voldoende gegeven hadden aan het banket dat de vereniging van oud-strijders had georganiseerd. Feit is dat er een tweede bedelronde moest georganiseerd worden, bij diegenen die zich reeds ingeschreven hadden. Dat er geen poging gedaan werd om de grote groep niet-gevers te overhalen, spreekt wel boekdelen voor de sfeer die hieromtrent heerste. Uiteindelijk werd voldoende geld ingezameld om de goedkoopste offerte, deze van Van De Capelle uit Anderlecht, te nemen. De inhuldiging gebeurde met Allerzielen 1920.

Het is een typisch vaderlandslievend monument geworden. De leeuwen verbeelden de waakzaamheid van het vaderland. Maria, moeder van Smarten, biedt troost. Het rode marmer staat voor het bloed van de slachtoffers en gesneuvelden. De lauwerkrans vertelt ons dat dit lijden niet zinloos is geweest: we hebben het kwaad overwonnen.

Jan Rymenams