Sint-Donatuspark. Albert Giraud leefde liever op de maan

Albert Giraud, geboren Emile Albert Kayenbergh (Leuven, 23 juni 1860 – Schaarbeek, 26 december 1929), was een Franstalig Belgisch schrijver en dichter. Giraud studeerde rechten in Leuven maar verliet de universiteit voortijdig om zich aan de journalistiek en het literair schrijverschap te wijden. In Brussel ontmoette hij Emile Verhaeren, Iwan Gilkin en Max Waller, met wie hij “La jeune Belgique” oprichtte, een Belgische nationalistische literatuurbeweging uit de jaren 1880, sterk beïnvloed door de Franse symbolisten (‘Parnassianen’) uit die tijd.

Het werk van Giraud kenmerkt zich door een ingeworteld pessimisme. Hij toont een afkeer van vrouw en maatschappij, trekt zich terug uit de wereld en verkiest in het later door Arnold Schönberg op muziek gezette Pierrot Lunaire (1884) te leven op de maan.

In zijn tijd werd Giraud echter weinig begrepen, hetgeen hem terugvoert naar de waarden van de Franse renaissance, waarvan hij de epische grootheid en de seksuele vrijheid ophemelt (Hors du siècle, 1894). Girauds latere bundels verheerlijken de antieke goden als symbolen van bovenaardse grootheid en schoonheid, contrasterend met de laagheid en banaliteit van het leven op aarde.

Tijdens zijn laatste levensjaren werd hij blind. Hij overleed in Schaarbeek, waar een straat naar hem is genoemd. Zijn borstbeeld, een werk van beeldhouwer Victor Rousseau en dat sterk gelijkt op dit in Leuven, versiert het Josaphatpark. Het dateert van 1930 en het Leuvense werd vijf jaar later ingehuldigd.

Het standbeeld

Als oud-leerling van het College Communal stond het beeld in de buurt van zijn school. Hij werd opgesteld op het talud in de buurt van de kiosk en werd een tijd omringd door herten in een afspanning. Vandaag kan hij weer ongestoord mijmeren.

Het door de stad aangekochte borstbeeld werd op zondag 23 juni 1935, zes jaar na Girauds overlijden, op de dag waarop hij vijfenzeventig jaar zou zijn geworden, ingehuldigd. De voorzitter van de Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde, Fernand Victor Toussaint van Boelaere, wees in zijn toespraak op de paradox (en de verdienste) van een “schrijver die, Vlaming geboren, de Fransche literatuur heeft verrijkt met schoonheidswerk van onvergankelijke waarde en beteekenis”. En burgemeester Raoul Claes rechtvaardigde de aankoop en plaatsing van het beeld van een in het Frans schrijvende litterator als volgt: “De dichter onderscheidde zich in de eerste lijn door zijn gehechtheid aan zijn geboortestad en aan het Vlaamsche land, wiens vrijheid en onafhankelijkheid hij loofde.”

De beeldhouwer

Victor Rousseau (Feluy, 16 december 1865 – Vorst, 17 maart 1954), beeldhouwer en tekenaar, was een leerling van Charles Van der Stappen. Hij was leraar (en tweemaal een tijdlang directeur) aan de Academie voor Schone Kunsten te Brussel. Zijn omvangrijke oeuvre, dat verwant is met de art nouveau en naar het symbolisme neigt, omvat tekeningen, portretbustes, koppen en figurengroepen. Vele van zijn sculpturen geven subtiel uitdrukking aan de frêle bevalligheid van het vrouwelijke lichaam. Zoals Albert Giraud had hij een degelijke kennis van de Grieks-Romeinse beschaving en was hij melomaan en pianist

Jan Rymenams