Wathermal: over de grens ...

Een deel van de weg die door het dorp Wathermal naar Gouvy loopt, vormt de grens met het Groothertogdom Luxemburg. Hier en daar kunnen wandelaars de imposante gietijzeren Belgisch-Luxemburgse grenspalen met de emblemen van de twee landen ontdekken.

Het Groothertogdom Luxemburg, opgericht in 1815 samen met het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden, was een twistappel in 1830. De bevolking had meegedaan met de Belgische Revolutie en stuurde afgevaardigden naar het Nationaal Congres, maar het stond in een personele unie met het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden en had ook staatkundige banden met de Duitse Bond. Het Pruisische garnizoen in de vesting Luxemburg had de hoofdstad stevig in handen. De Conferentie van Londen verklaarde op 6 december 1830 dat België geen rechten had op Luxemburg en nam dit op 27 januari 1831 op in de Grondslagen van de Scheiding. Jean-Baptiste Nothomb wist in juni een opening te creëren in de XVIII artikelen, die heel wat voordeliger waren voor België. Uiteindelijk werd in de XXIV Artikelen beslist om het het Franstalige westen van het groothertogdom toe te wijzen aan België, alsook het Duitstalige kanton Aarlen, dat een strategisch verkeersknooppunt was, en het hertogdom Bouillon. Dat gebeurde met de steun van Frankrijk, dat België voldoende sterk wilde maken om een buffer tegen Pruisen te vormen. Door de volhardingspolitiek van Willem I der Nederlanden duurde het nog tot 19 april 1839 voor deze territoriale regeling werd vastgelegd in het Verdrag van Londen. De bij dit verdrag gevoegde kaart werd krachtens artikel 6 van het verdrag verder uitgewerkt door een gemengde commissie. Het resultaat van haar werkzaamheden werd pas op 7 augustus 1843 in een verdrag gegoten, ondertekend te Maastricht.

Jan Rymenams