Het dorpsplein van Grazen: waar is de vijver?

Wie op zoek gaat naar het dorpsplein van Grazen heeft het even moeilijk. Er bestaat geen Dorpsstraat of een Kerkstraat. Google Maps plaatst je op de kruising van de Verdaelstraat met de Vijverstraat. Als je je naar hier begeeft, is er geen enkele visuele herkenning die je zegt dat dit het hart is van het dorp. Maar 450 meter verder in de Vijverstraat ontdek je een ruim plein en wanneer je in de hoek een opgeschoten kapel ziet, dan zou je graag willen geloven dat dit het ‘kerkplein’ is. De schaarse huizen in een open bebouwing rondom een grasplein, suggereren geenszins de intimiteit van een eeuwenoud dorp. Maar die driehoekige vorm van deze plaats dan? Is dat niet zo’n oude dries? Absoluut niet. Niet voor niets noemt het hier ‘Vijverstraat’. Reeds op de Villaretkaart van 1745 werd hier een vijver getekend omgeven door enkele losstaande hoeves en huizen en volgens de stippen op de kaart te zien lag de vijver midden in een boomgaard.

De vijver werd in 1953 gedempt. Naar het schijnt zou deze poel de oorzaak geweest zijn van ziektes. We hebben geen aanduidingen gevonden dat de plek zo ongezond was. Het lijkt eerder een argument van het gemeentebestuur om een kale betonweg aan te leggen en de idyllische vijver om te toveren naar een ‘green’ met het allure van een klein golfterrein. Vandaag kan er petanque gespeeld worden. Alleszins zullen de ouders van kleine kinderen wel tevreden geweest zijn met deze veilige beslissing...

Voorheen noemde de baan hier Dorpsstraat en eerder nog Daalstraat. Bij de fusie in 1977 bleek Geetbets reeds een Dorpsstraat te hebben en daarom werd de dorpsstraat van Grazen prompt omgedoopt tot Vijverstraat. Waarom niet ‘Groenstraat’ of zo. De vijver was reeds 25 jaar verdwenen.

Maar laten we niet sarcastisch zijn. Het is fijne groene plek, met flink wat zitbanken en petanquebanen. De vijf linden zijn goed aangeslagen en ze zullen een prachtige groene en geurige rand vormen wanneer de oude wilg er op een dag niet meer zal zijn. Deze majestueuze boom – je wordt duizelig wanneer je onder zijn takken naar boven kijkt – werd waarschijnlijk in 1959 geplant, op het moment dat het Kristus-Koningbeeld - dat nu aan de kerk staat – naar hier werd verplaatst.

Jan Rymenams