RK O.L.V. ten Hemelopneming

De oude kerk dateerde uit de 13de eeuw. In 1933 werd de stadsparochiekerk geheel verbouwd. Helaas werd deze kerk in de nacht van 13-14 mei 1943 door brandbombardementen geheel verwoest, en er werden toen al plannen gemaakt voor herstel van de kerk. Maar in oktober 1944 veranderde de situatie. Deken Th.J. van Wijk kwam om op 2 oktober en de toren werd tien dagen later opgeblazen door de Duitsers.

De architect van de huidige kerk is Ir. G. M. Leeuwenberg. De kerk werd niet in één keer gebouwd zoals we hem nu kennen. Op woensdagavond 6 juli 1949 werd de eerste steen gelegd voor de huidige kerk. De toren, de beide conga�s (dat zijn de halfronde uitbouwen aan de achterzijde) en de doopkapel werden toegevoegd in de jaren 1961/1962. In april 1961 werd begonnen met de bouw van de toren en op 3 november 1962 werd de nieuwbouw ingewijd. In de toren was rekening gehouden met het plaatsen van een carillon. In 1965 was het benodigde geld bijeen gebracht voor een carillon met 47 klokken. De kerk heeft een basiliekvorm met twee zijbeuken die afzonderlijke daken hebben. De kerk onderging in de loop der jaren enige aanpassingen. De doopkapel werd mortuarium, en de dagkapel werd afgesloten van de grote kerk. In 1971 werd de Gildenkapel geopend, en het Mariakapel werd zo veranderd dat het dagelijks toegankelijk is. Nu gaan we de kerk binnen.

Het Altaar
Het groot lindehouten crucifix, vervaardigd door de Duitse kunstenaar A. Brucker, valt direct op. Dit kruis werd in 1977 geschonken door de familie Brennickmeijer. Oorspronkelijk hing op deze plaats een wandkleed met de voorstelling �de aanbidding van het Lam Gods�, vervaardigd door de kunstenaar Hein. Links staat een beeld van Sint Jozef en rechts van Maria. Links aan de muur staat een lindehout beeld uit de 18de eeuw voorstellende Sint Gangulphus en daarnaast Sint Laurentius, deze is vervaardigd door Servaas Tonk. Dit zijn de beschermheiligen van de Huissense Gilden.

Het Orgel
Het orgel werd in 1951 gebouwd door de firma Jos Vermeulen uit Alkmaar en was een geschenk aan de parochianen van Huissen. Het orgel heeft 26 registers en 1738 orgelpijpen. Het klavier is via een kabel verbonden met het orgel.

De Preekstoel
Links naast het altaar staat de preekstoel. De preekstoel is een van de weinige overblijfselen uit de oude kerk. Deze werd in 1656 geschonken door kerkmeester Johan Porht. Een cartouche met inscriptie op de lijst onder de kuip bevat deze informatie. De preekstoel bestaat uit een eikenhouten zeskantige kuip met toogpanelen en cherubkopjes in de zwikken, gecanneleerde zuiltjes met Ionische kapitelen op de hoeken. De ribben die de kuip dragen eindigen in adelaarskoppen. Het klankbord in niet meer herplaatst en is helaas verloren gegaan. Rechts van het altaar staat het Mariabeeld met daaronder de steen de inwijding van de kerk.

Gebrandschilderde ramen
De 26 gebrandschilderde ramen werden in 1951 vervaardigd door Joan Collette. In het priesterkoor bestaan de ramen uit Eucharistiemotieven. Vis, brood en wijn. Recht boven het kruis Maria Ten Hemelopneming, geflankeerd door engelen. Het voornaamste deel van de ramen wordt gevormd door de 12 ramen in het middenschip. Aan de rechterzijde hebben de ramen afbeeldingen uit het oude testament en aan de linkerzijde afbeeldingen uit het Nieuwe Testament. In de achtergevel zijn twee gebrandschilderde ramen met links de afbeelding van Sint Gangulphus en recht die van Sint Laurentius.

Doop en Dagkapel
In 1962 werd de doopkapel in gebruik genomen. De doopvont werd vervaardigd door de Nijmeegse edelsmid Meyers-Ruyten samen met het Ambacht Haalderen. Het deksel van de doopvont wordt gevormd door drie ringen, voorstellende de drievuldigheid. De oorspronkelijke doopkapel is nu in gebruik als mortuarium, en het doopvont is overgebracht naar de dagkapel. In de dagkapel bevindt zich ook het herderschepje van de pastoor, dat hij draagt tijdens de jaarlijkse sacramentsprocessie. Daarnaast in de conga hangt een Piëta, (houtsnijwerk, voorstellende Maria met Jezus) geschonken door de familie Rijckevorsel. Deze dateert uit de zeventiende eeuw. Het houten Mariabeeld wordt elk jaar tijdens de processie meegevoerd en dateert eveneens uit de zeventiende eeuw. Rechts bij de ingang van de dagkapel hangt een koperen kruisbeeld wat nog uit de oude kerk stamt. Het kwam gehavend uit het puin en is geheel gerestaureerd.

Mariakapel
De Mariakapel is afgeschermd door tralies zodat de kapel overdag geopend kan zijn voor de gelovigen die even een kaars op willen steken of in gebed willen zijn. De ikoon Maria altijddurende bijstand is van recentelijk datum.

Gildenkapel
De Gilden van Sint Gangulphus en Sint Laurentius hebben hun eigen kapel in de stadsparochiekerk. De kapel is toegewijd aan de vier patroonheiligen: Sint Antonius, Sint Joris, Sint Gangulphus en Sint Laurentius. De kapel is gelegen aan de noordzijde van de toren van de stadsparochiekerk. Tegen de hoofdwand zijn, op een achtergrond van granol, bronzen reliëfs aangebracht die de vier patroonheiligen voorstellen. Deze reliëfs zijn door Kees Berendsen ontworpen en in brons gegoten. Tegen de muur (tussen de traliehekken) hangt een kopie van het relaas uit 1536 van de fusie tussen het Sint Antoniusgilde en het Sint Jorisgilde tot het Sint Gangulphusgilde. De altaarsteen in de kapel is een van de molenstenen uit de in 1929 gesloopte bolwerkmolen van Huissen. In de rand is, naar ontwerp van Kees Berendsen, de navolgende tekst gehouwen:

+ IN + HONOREM + SANCTORVM + ANTONII + GEORGI + GANGVLPHI + LAVRENTI + 1411 + 1536 + 1661 +

Tijdens de tweede wereldoorlog is de kerk twee maal gebombardeerd. De toren werd in oktober 1944 opgeblazen. Tegen de buitenmuur is het kruis van de toren bevestigd. Onder het kruis staat een van de vier klokken die de oude Sint Gangulphustoren rijk was. Toen de toren in oktober 1944 werd opgeblazen, is de klok aan de kroon beschadigd. Het is een zogenaamde 9-uurs klok. Hiermee werd 's avonds om 9 uur geluid ten teken dat de stadspoorten gesloten werden. (dit gebruik bestaat nog steeds).

De klok is gegoten door de gebroeders van Trier die toentertijd in Huissen een klokgieterij hadden. Hij draagt het opschrift:

ST. ANTONIUS EN ST. SEBASTIAAN IS MIJN NAAM. PASTOOR BASILIUS A LINDEN, CONSUL ANTONIUS LOOMAN, AEDILIS JUSTUS RODULPHI. ICK BEN GEGOOTEN GEVLOTEN DOOR HET VUUR VAN JOHANN, PETER EN HENRICH VAN TRIER ANNO 1652.

De gebrandschilderde ramen zijn de wapens van de Gilden. Links het wapen van het Sint Gangulphus-Gilde en rechts het wapen van het Sint Laurentius-Gilde.

Het Mariabeeld
Dit beeld heeft de oorlog overleefd. Het is een lindehouten beeld met een hoogte van 120 cm. De beeldhouder is F. Stacke uit Arnhem en het Mariabeeld is gemaakt omstreeks 1850. O.L.V. Onbevlekte Ontvangenis. Maria staat op de wereldbol de slag vertrappend onder haar voeten Zij houdt de armen gespreid voor de borst, het hoofd neerwaarts, de ogen gesloten. Ze wordt elk jaar meegedragen tijdens de Huissense Umdracht. In de jaren zestig is het beeld geloogd, het parochiebestuur is nu van plan om het Mariabeeld weer te herstellen in oorspronkelijke staat.

Antonius van Padua
Dit beeld is een van de weinige inventarisstukken dat tijdens het bombardement van 1944 werd gered. De Heilige staat in orde gewaad op een vierkant voetstuk. Op het boek in zijn linkerhand zit het vrijwel naakte kind, dat het rechter handje opheft. Het zandsteenbeeld staat bij de Gildenkapel.

routeburo