Pelstergasthuis

Het Pelstergasthuis is een gasthuis in Groningen. De officiële naam is het Heilige Geestgasthuis, maar algemeen wordt het genoemd naar de Pelsterstraat, waaraan het staat. Het is het grootste en het oudste gasthuis van Groningen, en een van de oudste gasthuizen in Nederland.
De stichtingsdatum is onbekend, maar ligt waarschijnlijk in de dertiende eeuw. Het gasthuis wordt voor het eerst genoemd in 1267 als Paus Clemens IV toestemming verleent om een kapel en een begraafplaats aan te leggen. De kapel, de Pelstergasthuiskerk, is daarmee het oudste nog bestaande deel van het gasthuis. Het heeft een fraai orgel van Hinsz uit 1774 en de oudste klok van Groningen . In de 13e eeuw ontstond bij de kapel het 'hospitael ten Hillighen Gheeste', waar passerende vreemdelingen , armen en zwakken werden verpleegd. Het gasthuis lag toen -zoals gebruikelijk was voor gasthuizen in die tijd- ongeveer tegen de stadsmuur aan, iets ten westen van de zuidelijke Herepoort. Reeds in de 14e eeuw kwamen er mensen die al hun bezittingen schonken aan het gasthuis om er vervolgens gratis te kunnen wonen, cq. zich een 'proveniersplaats' inkochten. Tot 1342 was het Heilige Geestgasthuis waarschijnlijk het enige van Groningen , maar in dat jaar werd door Appingedamse heremieten in Groningen een tweede convent opgericht . In 1422 werd als uithof vanuit het Heilige Geestgasthuis het Jurgiens Gasthuis gesticht om dienst te doen als leprozerie voor 'Lazarusesche menschen'. In de 16e eeuw werd het steeds meer omgevormd tot een proveniershuis en uit die tijd dateren ook de eerste stukken omtrent voorwaarden die werden gesteld aan opname. In die tijd had de stad reeds in feite de macht over het gasthuis, want deze benoemde de voogden van het gasthuis.

Meer informatie

Reacties Statistieken

| | Publiek | Duits