Goilberdingerwaard

Boven Culemborg, in een flauwe bocht van de Lek, ligt het uiterwaardengebied Goilberdingerwaarden. Het is een vogelrijk natuurontwikkelingsgebied. Cultuurhistorisch zijn vooral de onderdelen van de Hollandse Waterlinie interessant.

Het uiterwaardengebied nabij buurtschap Goilberdingen is historische grond. Het maakt deel uit van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Fort Everdingen, Werk aan het Spoel, de Diefdijk, bunkers, schuilplaatsen en inlaatwerken – ze zijn nog duidelijk in het landschap aanwezig.

De nabijheid van fort Everdingen heeft een stempel gezet op het uiterlijk van de Goilberdingerwaarden.

Het gebied was onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Dat was een verdedigingslinie van de Randstad. Het bestaat uit forten en bunkers en een stelsel van dijken en gebieden die onder water konden worden gezet. De linie was tot 1963 in gebruik. Rond het schootsveld van de forten en de bunkers was het terrein leeg en vlak. Dijken en kaden werden zo aangelegd dat de vijand zich niet kon verschansen.

De beplanting van de uiterwaard bestond vroeger vooral uit wilgenstobben. Het breed uitlopende worstelstelsel bemoeilijkte het ingraven van de vijand. Als de linie in gereedheid werd gebracht werden de wilgen gekapt om beter zicht te krijgen. In de Wereldoorlogen is de linie nog in staat van paraatheid gebracht. Er zijn toen ook nieuwe bomvrije schuilplaatsen aangelegd. Het fort Werk aan het Spoel is er daar een van. Er is nu een restaurant in gevestigd.

In de periode 1997-2002 is er een dijkverbeteringsproject uitgevoerd en werd het gebied aangewezen voor natuurontwikkeling.

routeburo