Kerk San Frediano - Pisa

De kerk, die al in 1061 werd vermeld, was oorspronkelijk ook gewijd aan Sint Martinus van Tours en er was een ziekenhuis aan verbonden voor de opvang van pelgrims en behoeftigen.

In 1784 werd de kerk een parochiekerk, die het grondgebied van die van de Madonna dei Galletti en de heiligen Felice en Regolo omvatte. Sinds 1999 is het een universiteitskerk.

In de 20e eeuw onderging de kerk twee grote restauraties: de eerste, in 1921, betrof de herindeling van de zijkapellen; de tweede, voltooid in 1964, was gericht op het herstel van de oorspronkelijke romaanse vormen.

Aan de buitenkant wordt de kerk gekenmerkt door haar opvallende voorgevel met de typische versieringen van de pisaanse architectuur uit die tijd, die door Buscheto aan de zijkanten van de kathedraal van Pisa werden aangebracht (blinde bogen, ruiten, tweekleurige versiering).

Het interieur heeft een basiliekstructuur met drie schepen en acht traveeën.

Acht zijkapellen openen zich langs de kleinere beuken. In het eerste, links, bevindt zich een gegoten en beschilderd kruisbeeld uit het midden van de 12e eeuw en verschillende schilderijen van Ventura Salimbeni met episoden uit de Legenda Aure. Het tweede is gewijd aan de martelaren Lorenzo en Gaetano, met een altaar van Giovan Battista Stagi (1652). In de derde (gewijd aan Onze Lieve Vrouw van Lourdes, oorspronkelijk aan Sint Charles Borromeo) hangen nog twee doeken van Salimbeni, de Annunciatie (links) en de Aanbidding van de Herders, beide uit omstreeks 1607, terwijl langs de muren van de linkerzijbeuk twee schilderijen hangen van Ranieri Borghetti, voorstellende de heiligen Paulus en Bartholomeus en Sint Paulus in heerlijkheid, beide uit de eerste helft van de 17e eeuw.

In de eerste kapel rechts staat de doopvont van Mario Bertini (1953), in rood porfier. Daarna volgt de Kapel van het Onbevlekt Hart van Maria, waar een polychroom beschilderd houten beeld van de Madonna uit het einde van de 17e eeuw en het begin van de volgende eeuw te zien is. De derde kapel, onder het altaar waarvan de stoffelijke resten van de zalige Bartolomeo Aiutamicristo liggen, is gewijd aan de heilige Franciscus. Langs de muren van de rechterzijbeuk bevinden zich twee schilderijen: De Aanbidding der Koningen door Aurelio Lomi (1604) en De Heilige Charles Borromeo biddend voor de Madonna door Clement Bocciardo (tussen 1639 en 1658).

Langs de muren van de twee schepen bevinden zich vier stenen biechtstoelen en bijzonder is het imposante grafmonument van Giovanni Battista Ruschi (professor in de filosofie, geneeskunde en anatomie in Pisa in de 17e eeuw), halverwege de rechterzijbeuk, dat dateert uit 1753.

Aan het einde van de zijbeuken, aan weerszijden van de apsis, bevinden zich nog twee kapellen: de rechter is gewijd aan de H. Apostel Paulus (met op de rechterwand een 17de-eeuws schilderij van de Madonna met kind tussen de H. Michaël en de H. Augustinus uit de streek van Pisa), terwijl de linker gewijd is aan de H. Bridget van Zweden. Het altaar bevat een altaarstuk met de heilige Bridget in verzoeking gebracht door de duivel door Alessandro Tiarini (ca. 1610); van dezelfde auteur zijn die op de zijmuren, links St. Bridget verwelkomt een novice en rechts Mirakel aan het Graf van St. Bridget (beide ca. 1607), terwijl het fresco in de koepel met God de Vader in heerlijkheid tussen engelen van Rutilio Manetti (1612) is.

Willem Vandenameele