Langs de monumenten uit het oorlogsverleden van Aarschot (zuidelijke lus)

Deze fietsroute voert langs de oorlogsgedenktekens van de stad Aarschot en een zuidelijke lus door de gemeenten Langdorp, Rillaar en Gelrode. Er bestaat eveneens een noordelijke fietsroute en een wandelroute door de stad. Alle trajecten kan je op RouteYou vinden. Beide fietslussen kunnen voor de sportieve fietser mooi gecombineerd worden in een lus van ongeveer 40 km.

• De noordelijke lus.
• De volledige lus.
• De wandeling.

Een gratis brochure bij de fietsroute en de wandeling

Bij de fietsroute en de wandeling hoort een brochure van 100 blz. boordevol boeiende informatie en sprekende foto's in een prachtige opmaak. Deze brochure en bijhorende kaart zijn gratis af te halen bij Toerisme Aarschot, vermoedelijk vanaf 1 juli 2020. Controleer nog even op de website van het stedelijk museum.

Deze zuidelijke route is iets moeiljker dan de noordelijke. Dit is vooral te wijten aan de hellingen. Dit wordt ruimschoots gecompenseerd door het vrij korte traject en vooral door het fraaie landschap. We volgen de Demerdijk richting Langdorp en steken daar de Demerbrug over naar de wijdse Demebroeken. De route voert ons langs een gevarieerd landschap langs weilanden, stukjes en - dichter bij Rillaar toe - een wat open lintbebouwing. Buiten Rillaar begint pas het betere benenwerk. We fietsen op de hoogten van de ijzerzandsteenheuvels met wijdse panorama's en een mooi zicht op Nieuwrode in het dal. We fietsen zachtjes dalend Gelrode, het 'strooien dorp', binnen. Nog even stevig doortrappen op de Liedberg brengt ons aan de rand van de stad. Hier nemen we binnendoor nog enkele gedenktekens mee om te eindigen op de gezellige Grote Markt.

Waarom een route langsheen de oorlogsmonumenten?

Aarschot heeft in beide wereldoorlogen bijzonder hard geleden. In de Eerste Wereldoorlog was het de eerste martelaarstad op Vlaamse bodem. Op de ochtend van 19 augustus hield de achterhoede van het Belgisch leger hier de opmars van de Duitse troepen tegen zodat de Belgische hoofdmacht zich veilig kon terugtrekken naar de vesting Antwerpen. De stad werd door gefrustreerde Duitsers ingenomen en de burgers werden geconfronteerd met de eerste moedwillige vernielingen, plunderingen en gewelddaden. De situatie liep volledig uit de hand wanneer rond 17.30 uur schoten in de stad gehoord werden. De Duitsers raakten in paniek en dachten dat Aarschotse burgers hen beschoten. Tijdens de schietpartij werd de Duitse bevelhebber gedood en onmiddellijk werden vergeldingsacties ondernomen. Op 19 en 20 augustus werden meer dan 170 burgers door de Duitsers vermoord. Officieel werden in die eerste oorlogsweken 416 woningen afgebrand, waarvan 366 volledig en 50 zwaar beschadigd. Dit trauma blijft tot vandaag levendig aanwezig. In de loop van de voorbije eeuw werden tal van monumenten, gedenktekens, zelfs een memoriaal en een Vredesebeiaard opgericht en die ons aan het leed van de burgers en de heldhaftigheid van de militairen moeten blijven herinneren.

In de Tweede Wereldoorlog werd Aarschot zowel bij het uitbreken van de oorlog als in de eindfase zwaar getroffen. Geallieerde bombardementen hadden het station tot doelwit en de collateral damage was groot: 44 burgers lieten het leven en een derde van de huizen werd zwaar beschadigd of volledig vernield. Meer dan voor de Eerste Wereldoorlog het geval is, brengen de gedenktekens van de Tweede Wereldoorlog hulde aan de inzet en de bijzondere moed van verzetslieden, geallieerde piloten en bevrijders.

Over de informatie bij de gedenktekens

Bij de bezienswaardigheden geven we steeds aan of het een monument betreft voor WO I of WO II. Daarna komt de datum dat het gedenkteken werd opgericht. vervolgens geven we een korte beschrijving van de feiten waarmee het gedenkteken verbonden is.

Meer weten over oorlogsmonumenten van Aarschot?

In 2020 werd een rijk geïllustreerde brochure met de titel 'Vergeven, ja. Vergeten, nooit' van zo'n 100 pagina's uitgegeven. Zolang de voorraad strekt, kan je deze gratis afhalen op de Dienst Toerisme van Aarschot.