Wandelpad nr. 5 door het Brakeler Bergland van Brakel via Hembsen en Hainhausen terug ...

Vanaf de parkeerplaats bij de Bredenweg leidt het pad over de molenbeek van de Brucht en langs de oude stadsmuur (Noordmuur). Waar de muur eindigt, stond tot het begin van de 19e eeuw de "Königstraßertor". De brug leidt over de stadsgracht naar de wal, de zogenaamde Schmiedewall tussen de "Königstraßertor" en de "Ostheimertor". De naam van dit behouden walstuk komt van de oude smederij die bij de toegang tot de wal staat en is gebouwd op een restant van de voorpoort. Vanaf de voorpoort op de wal leidde een ophaalbrug over de stadsgracht naar de eigenlijke stadspoort.
Tijdens de wandeling over de wal en het bekijken van de huizen van de Oostmuur wordt duidelijk dat de stadsuitbreiding die in de 14e eeuw plaatsvond als gevolg van het verlatingsproces in de omgeving, plaatsvond in het overstromingsgebied van de Bruchtaue. Gracht en wal zijn daarom waterbouwkundige voorzieningen die tot op de dag van vandaag de overstromingen van de voor het eerst in 1383 gedocumenteerde Neustadt moeten tegenhouden. Vandaar dat alleen aan de oostelijke zijde van de stad wal en gracht behouden zijn gebleven.
Het pad leidt over de Kreisferienstraße de Hembser Berg op. Aan de linkerkant ligt de op 26 mei 1926 ingewijde en in de jaren 1980 uitgebreide en gemoderniseerde Stadthalle.
Ongeveer halverwege de Hembser Berg, aan de linkerkant, bevindt zich de begraafplaats van de voormalige joodse gemeenschap van de stad. Het gedenkteken met de namen van de joodse burgers die omkwamen tijdens het naziregime werd onthuld in december 1989. De begraafplaats was gedurende 95 jaar een begraafplaats (1854-1949). Er bevinden zich ongeveer 230 graven, die tijdens het naziregime werden vernield. Na de oorlog werd de begraafplaats weer in een waardige staat gebracht. Het is het enige bewijs dat herinnert aan de voormalige joodse gemeenschap.
Vanaf de top van de Hembser Berg heeft men een goed uitzicht over de stad Brakel. De eenvoudige Kruiskapel op de Hembser Berg werd in 1961 weer opgebouwd uit grafstenen van opgeheven graven van de lokale begraafplaats. Het is de opvolger van een kapel waarvan aan het einde van de 19e eeuw nog maar weinig resten over waren.
Op weg naar het oosten glijdt het zicht in het Nethetal, dat in het noorden wordt begrensd door hoogten tot 300 m en in het zuiden door hoogten tot 250 m. Ten oosten van Ottbergen wordt het dal van de Nethe trechtervormig breder en biedt het uitzicht op de Solling, die als een decor het landschap begrenst.
Onmiddellijk valt het oog op twee dorpen van verschillende structuur, Hembsen met ongeveer 1.100 inwoners, de grootste wijk van de stad Brakel, en Beller met ongeveer 250 inwoners, het op een na kleinste dorp onder de wijken van de stad.
In Hembsen komt het wandelpad uit op de hoofdstraat van het dorp. Daar bevindt zich de voormalige boerderij Gunst. Door de poort kijkt men uit op het herenhuis uit het einde van de 18e eeuw. Het is een twee verdiepingen tellend, gepleisterd gebouw van breuksteen met een hoge kelderverdieping en een hoog mansardedak.
De huidige aan Johannes de Doper gewijde kerk werd pas na 12 jaar bouwen in 1840 voltooid, omdat de drassige ondergrond paalfunderingen vereiste. De kerk herbergt een houten altaar met zuilen en figuren die heiligen van de Benedictijnerorde voorstellen. Naar verluidt komt het altaar uit de kerk van het voormalige Benedictijnenklooster Brenkhausen.
Beller is een typisch lintdorp dat langs de molenbeek van de Nethe loopt. De oorsprong van deze nederzetting wordt gedateerd in de tijd van de Saksische landname. Al in de 9e eeuw behoorde het tot de bezittingen van het klooster Corvey. De beboste heuvel van de Bellerburg ten oosten van het dorp (249 m) droeg in de middeleeuwen een kasteel van de abt van Corvey. Sinds de 14e eeuw hadden de heren van Asseburg van Hinnenburg door middel van rechtspraak en aanspraak op belastingen uitgebreide rechten in het dorp. In 1827 verkocht de Asseburger het westelijke deel van de Bellerburg (187 Morgen) voor 310 Taler aan de gemeente Beller.
Vanuit Hembsen leidt het pad de Holzberg op naar het voormalige gemeentelijk bos van het dorp op de Imberg. Het gemeentelijk bos van Hembsen, dat sinds 1970 bij het stadswoud Brakel hoort, was voorheen eigendom van de heren van Asseburg, Haxthausen en Kanne. In 1840/41 ging dit bos door verdrag over naar de huisplaatsen in Hembsen die gerechtigd waren tot hout.
Vanaf de top van de Imberg, het hoogste punt van het wandelpad in de bovenste Muschelkalk, heeft men een weids uitzicht. Er zijn drie typische landschapsvormen voor het Brakeler Bergland te zien: de brede kom met de stad Brakel, het dal van de Nethe tussen Hembsen en Erkeln, het uitgestrekte plateau van de Hegge in het zuiden met de koepel van de radartoren (318 m).
Het uitzicht naar het noordwesten gaat over de Bökerhof met de lindenlaan, zwerft over het landgoed van de Abbenburg tot aan het zogenaamde Lippebos, waarvoor de Stoppelberg zich als een bult uitstrekt. Onmiddellijk aan de voeten van de wandelaar strekt zich direct naar Brakel uit het plateau van de onderste Muschelkalk (ca. 200 m), al sinds mensenheugenis een van de agrarische "Gunsträume". Daarom is er geen bos op dit uitgestrekte akkerland. In de middeleeuwen werd dit Brakeler veld beschermd door een landweer. Tot op de dag van vandaag herinnert de Modexer Wartturm, voor het eerst genoemd in 1383, hieraan. Het steekt, omgeven door bomen, uit boven het landschap.
Aan de rand van het bos vervolgt het pad. Waar nu het bos groeit, bevond zich tot 1965 de gemeenschappelijke weide van Hembsen. Ongeveer 100 dieren, runderen en koeien, graasden daar tegen betaling van pacht in de gemeentekas. Naast boeren die runderen hielden, waren het de zogenaamde "gewone mensen" die daar in de zomer een koe hielden en zo melk en boter hadden voor levensonderhoud. Met de verbetering van de economische situatie sinds het begin van de jaren zestig verdween de noodzaak en ook de interesse in het houden van vee, en het weiland werd in 1965 beplant. De oude hooiberg herinnert nog aan de veeweide, (in Hembsen bekend als "Wilhelm-Winter-Buche"), die ongeveer 100 m het bos in staat en gelegenheid biedt om uit te rusten.
Het pad vervolgt langs de bosrand en door het voormalige gemeentelijk bos van Hembsen naar de Schleeberg-schuilhut beneden.
Het wandelpad steekt bij het Schwarze Kreuz de provinciale weg over en volgt de Egge-Weser-Weg van Höxter naar Bad Driburg. Het loopt langs de westelijke rand van het Brakeler Stadtwald Modexen, het voormalige kloosterbos van de Benedictijnerinnen van Brenkhausen. Sinds 1531 was het een pachtleen van de stad Brakel en ging het ongeveer 200 jaar geleden over in eigendom van de stad.
Achter het stedelijke boswachtershuis biedt het uitzicht op een breed dal, waarvan het middelpunt de boerderij Hainhausen is. Hainhausen wordt aan het begin van de 10e eeuw genoemd als "villa" (= dorp). Het nonnenklooster Heerse en de kloosters Brenkhausen en Corvey hadden rechten in deze "villa". Na vele veranderingen in eigendomsverhoudingen werd het landgoed, een nederzettingselement in het gebied van voormalige verlatingsdorpen, in 1812 gekocht door de graaf van Asseburg en werd er een herenhuis in Italiaanse landhuisstijl gebouwd. De nu het landschap dominerende verspreide nederzetting ontstond rond 1950. Volgens de Wet op de vluchtelingennederzetting van 1949 moest de adel grond afstaan, zodat vooral boeren die verdreven waren uit het oosten zich er konden vestigen.
Het pad volgt de provinciale weg tot aan een groep eiken aan de linkerkant. Daar bevindt zich de "Schwarze Brücke". De muren, opgetrokken uit gehouwen stenen, herinneren aan het proces dat tussen 1882 en 1886 werd gevoerd tot aan het Oberlandesgericht Hamm tussen de stad Brakel en de graaf van Bocholtz-Asseburg. Hij had een brug laten bouwen over de toenmalige gemeenteweg Bökendorf-Hembsen met een doorvaarthoogte van 4,20 m; want hij wilde alleen over grondgebied van de graaf vanaf het kasteel Hinnenburg naar het kasteel Hainhausen kunnen rijden. Op basis van een uitspraak van het Oberlandesgericht in Hamm werd het bevel van de stad tot sloop van de brugconstructie als rechtmatig verklaard, omdat een "zeer beladen oogstvoertuig" niet mocht worden gehinderd.
Het pad loopt nu eerst tussen velden, dan langs de rand van het Hinnenburger bos naar de "Ehrenfriedhof". Sinds september 1954 rusten daar de beenderen van Duitse soldaten die in maart 1945 tussen de Egge en de Weser in gevecht met de oprukkende Amerikaanse troepen hun leven verloren. (Informatie is te vinden bij de ingang van de begraafplaats.)
Het pad leidt verder door de Kaiser-Wilhelm-Hain. Het terrein, ooit een weide, nu een parkachtig landschap met een systeem van wandelpaden, dankt zijn naam aan het besluit van de gemeenteraad van de stad Brakel in april 1913 om het stedelijk eigendom van ongeveer 13 hectare "om te vormen tot een monument van de natuur" en ter nagedachtenis aan de voltooide 25-jarige glorieuze regeringsperiode van keizer Wilhelm II "Kaiser-Wilhelm-Hain" te noemen. Dit maakt deel uit van het kuurgebied van de stad Brakel, die in 1974 de erkenning als luchtkuuroord kreeg. Het middelpunt van het kuurgebied is de minerale bron, een koolzuurhoudende ijzerhoudende bron die door de lokale bevolking en gasten wordt gebruikt en volgens de jurisdictie bij bloedarmoede, urinewegaandoeningen en nierstenen genezend werkt. Het bronhuis en de wandelhal, in het begin van de jaren zestig gebouwd naar plannen van architect Allerkamp, zijn nu een beschermd monument.
Langs de kuurweg langs de grote vijver die begin jaren zeventig is aangelegd en door de uitgestrekte uiterwaarden van de Brucht gaat het terug naar het startpunt, de parkeerplaats bij de Bredenweg.
Een deel van dit pad is aangewezen als natuurbelevenispad Kaiserbrunnen/Modexen.