Cultuur en geschiedenis op Juist

De eerste halte en daarmee jullie startpunt is het huis Siebje aan Januspark. Het oude eilandhuis is in nauwgezette arbeid gerenoveerd, verzorgd en onderhouden door de Heimatverein Juist. Veel donateurs hebben bijgedragen aan het prachtig gerenoveerde huis Siebje van vandaag. Binnen in het gebouw bevindt zich de gezellige winkel Elfember, waar eigenares Beate Striewe handgemaakte producten verkoopt. De bovenverdieping van het charmante huis biedt enerzijds ruimte aan het archief van de Heimatverein, anderzijds worden de ruimtes verhuurd aan geselecteerde kunstenaars die daar hun unieke vakmanschap presenteren. Zo komen geschiedenis en moderniteit samen. Als je voor het huis Siebje staat, kun je je gemakkelijk voorstellen hoe Juist er bijna honderd jaar geleden uit moet hebben gezien.

Je volgt de weg een stukje verder en al snel zie je het huidige dorpsgemeenschapshuis, jullie volgende halte. Vroeger was hier de school van het eiland te vinden. Destijds werden kleine groepen leerlingen interklassikaal onderwezen. De leraar zelf woonde waarschijnlijk in hetzelfde huis waar ook de school was gevestigd. Tegenwoordig zijn er in het dorpsgemeenschapshuis verschillende ruimtes te vinden waar verenigingen samenkomen, gemeenteraadsvergaderingen plaatsvinden en gezamenlijke activiteiten zoals knutselavonden plaatsvinden.

Je draait je om en loopt in de richting van het huis Siebje, maar nog een stukje verder, zodat je voor het Oude Warmbad stopt. Hier, waar nu het gemeentehuis en het registerkantoor zijn gevestigd, was vroeger een heel ander programma aan de gang: passend bij de naam werd er gebaad in het Oude Warmbad. In 1899 voor het eerst in gebruik genomen, werd er eerst water uit het wad en vervolgens vers Noordzeewater in het gebouw geleid, zodat gasten daarvan konden genieten. Diverse badtherapieën konden zo plaatsvinden in het Warmbad, die zeer gewaardeerd werden door de gasten. Toen in 1970 echter het zee-ervaringsbad werd geopend, werd het huidige Oude Warmbad steeds meer gebruikt voor de gemeenteadministratie.
Bij het Oude Warmbad ga je dan de duin op (nou ja, wat als "hoog" wordt beschouwd in het vlakke Oost-Friesland) en draai je naar rechts, tot je de watertoren hebt bereikt. In 1928 voltooid, was de watertoren ooit het centrale punt van de watervoorziening op het eiland, maar vandaag de dag is de watertoren niet meer zo belangrijk voor de waterverdeling op Juist. Met een hoogte van 13 meter en gelegen op de bijna 30 meter hoge duin, is de watertoren het hoogste punt van het eiland. Binnenin bevindt zich een enorm waterreservoir dat helpt bij de waterverdeling door drukuitwisseling. Overigens: de watertoren wordt ook liefkozend "Doornkaartbuddel" genoemd, omdat zijn vorm lijkt op de bierfles van dat merk.
Vervolgens gaan jullie naar het Strandhotel Kurhaus Juist, het "Witte Kasteel aan Zee". Jullie herkennen vast wel waar deze naam vandaan komt. Het hotel zelf staat al meer dan honderd jaar prachtig opgesteld op de duin van Juist. Waar vroeger de high society van het Duitse Keizerrijk overnachtte, vind je vandaag de dag liefdevol gerestaureerde delen van het hotel die precies de juiste mix van oud en nieuw vieren.

Daarna maken jullie een wandeling, gedreven door de adellijke sfeer van het kuurhotel, langs de Strandstraße, tot jullie de Oude Spoorweghalte bereiken. Tot 1936 eindigde hier de eilandtrein, die ijverig en betrouwbaar de gasten van de voormalige haven in het westen naar het dorp bracht - inclusief koffers, kinderen en kegels. Tegenwoordig wordt het terrein gebruikt als restaurant. De Oude Spoorweghalte is officieel niet beschermd als monument, maar toch moet hij, indien mogelijk, in zijn huidige vorm behouden blijven, zodat nog veel gasten en eilandbewoners kunnen genieten van de architectuur. Vanaf de Oude Eilandspoorweghalte kun je al de vuurtoren Memmertfeuer zien - wat ook niet zo moeilijk is, aangezien de vuurtoren vrij staat bij de haven. Vroeger verrichtte de vuurtoren nog zijn traditionele werk op het vogeleiland Memmert (vandaar de naam, logisch), maar in 1986 zou hij verloren gaan. Dankzij de inzet en donaties van enkele Juisters heeft de vuurtoren Memmertfeuer zijn thuis op Juist gevonden, zij het niet als echte vuurtoren die schepen de weg wijst, maar eerder als herinnering aan vroegere tijden.

Vanaf nu is het zinvol om op de fiets te stappen. Maar als je tijd en zin hebt en comfortabele schoenen draagt, willen we je natuurlijk niet tegenhouden om te wandelen. Geniet van de rit langs de prachtige omgeving van Juist. Je stopt bij de jeugdherberg. Vroeger was hier een school met een eigen theater. In de jaren 1930 werd echter de theatertraditie op Juist doorbroken. Tegenwoordig herinnert niet veel meer aan de lange geschiedenis van de gebouwen, maar met een goed boek in de hand (bijvoorbeeld van Sandra Lüpkes of Anne Prettin, die beiden over Juist in het verleden schrijven), kun je je verbeelding goed prikkelen.

Daarna staat jullie nog een laatste stop te wachten. Jullie gaan naar Loog naar het eilandmuseum. Welke tour over geschiedenis zou anders compleet zijn? In het voormalige kustmuseum worden na de herinrichting nog steeds veel fascinerende objecten getoond die het leven op Juist in vroegere tijden laten herleven.