Geopad 085-Remmerdense Heide

Het beschreven gebied omvat behalve de Remmerdense Heide ook de daaraan grenzende Plantage Willem III. Eerstgenoemd gebied ligt op de door landijs opgestuwde en afgeschaafde afzettingen van de Utrechtse Heuvelrug, de Plantage Willem III grotendeels op de sedimenten die smeltwater zuidwestelijk daarvan deponeerde.

1. Van de bushalte Eikelkamp aan de Veenendaalse Straatweg lopen we schuin het bos in. Het geopad laat ons dan eerst kennis maken met de bodem van de vallei langs de noordwestrand van het wandelgebied. Onderin de vallei biedt een vijfsprong de mogelijkheid van koers te veranderen. Het is echter de bedoeling dat we vrijwel rechtdoor blijven lopen. Even verderop knikt het tracé van de wandelroute op een pad kruising echter iets naar rechts.

2. Het geopad leidt dan via de zuidoostelijke valleiflank naar een zuidwestelijke uitloper van het stuwwalplateau dat bekend is als de Buurtse Berg. Op de kruin van de uitloper zien we een van de gerestaureerde grafheuvels die in deze omgeving op de zuidwestelijke flanken van de Utrechtse Heuvelrug voorkomen. Rechts voor ons valt dan van een fraai uitzicht over die hellingen te genieten. Even voorbij de grafheuvel dalen we af naar een vallei, bij de bovenrand waarvan opnieuw de aandacht wordt getrokken door een grafheuvel.

3. Er vlak voor ontmoeten we op een rechthoekige kruising de door het Utrechts Landschap uitgezette wandelroute. De bedoeling is die nu geruime tijd te gaan volgen. Dit betekent dat op de kruising linksaf wordt geslagen en dit niet lang daarna nog eens wordt herhaald. Intussen passeren we een deel van de Remmerdense Heide.

4. Na voor de tweede maal links af te zijn geslagen leidt een bochtig bospad ons bovenlangs de flanken van de eerder al door ons gekruiste stuwwaluitloper. Daarbij krijgen we andermaal enkele grafheuvels te zien. Enkele honderden meters verderop verschuilen zich enkele kommetjes in het bos.

5. Er vlakbij adviseert de markering ons rechtsaf te slaan. We komen dan terecht op een vrijwel rechte lange bosweg. Rechts daarvan trekt een bundel wnw-ozo georiënteerde troggetjes onze aandacht. Hun ontstaan wordt in verband gebracht met de vroegere kleinschalige grindwinning uit bepaalde opgestuwde lagen. Sommige troggetjes ogen echter nogal natuurlijk. Bovendien valt op dat in het verlengde van de troggetjes een geul afdaalt naar de vallei die we kort tevoren benaderden. Verder is het merkwaardig dat de vallei in het verlengde van de geul wordt gedwarst door een terrasje en walletje. Het micro reliëf bij het lange rechte pad lijkt ons daarom voer voor geomorfologen.

6. Het rechte pad loopt voorbij de troggetjes ook naar de vallei, waar nogmaals rechtsaf wordt geslagen. Even later passeren we dan het zojuist onder de aandacht gebrachte walletje. Enkele honderden meters verderop groef het Utrechts Landschap in de dalbodem een ronde paddepoel, waarbij een bankje soms gelegenheid biedt even uit te rusten. In de buurt van de paddepoel wordt een met hei begroeid gedeelte van de valleiflank verlevendigd door een natuurlijk lijkend kleiner kommetje.

7. Voorbij de poel doorsnijdt de gemarkeerde route even een dicht jong berkenbos. Vervolgens leidt ze ons naar een veel ouder bosgedeelte met een grafheuvel. Daar wordt de aandacht getrokken door het markante dalletje dat smeltwater er onderin de vallei vormde.

8. Door nu rechtsaf te slaan kunnen we dit dalletje kruisen. Het blijkt dan dat het links van het pad door een dammetje wordt gecompartimenteerd.

9. Het rechtsaf slaan impliceerde dat de door het Utrechts Landschap gemarkeerde route weer werd verlaten. Doorlopend zullen wij haar echter nog weer een keer ontmoeten op de kruising waar ze ons ging gidsen. Vanuit deze kruising kunnen we snel terug naar de bushalte aan de Veenendaalse Straat. Het eerste deel van de route wordt dan vice versa gelopen.

9a. Wie nog wat meer wil zien van de begroeiing op de voormalige tabaksplantage moet op de kruising echter linksaf slaan. Er wordt dan afgedaald naar de hoofdingang van het natuurgebied bij de halte Zwijnsbergen van de buslijn. Bij de wandeling bleken de natuurgebieden Remmerden en Plantage Willem III duidelijk van karakter te verschillen. Het vrijwel bovenop een plateauachtig stuwwalrugsysteem gelegen Remmerden presenteerde zich als een vrij voedselarm gebied met (deels gekapte) naaldhoutplantages en een heideterrein, terwijl de vegetatie van de voornamelijk op ijssmeltwaterafzettingen gelegen voormalige Plantage Willem III verried dat ze groeit op voormalig cultuurland. Aan de zuidkant van het hooggelegen Remmerden herinnerden een aantal grafheuvels ons aan de prehistorische mens.