Geopad 065-Maarn-Landgoed Noordhout

Voor degenen, die met eigen ogen een representatief beeld van het bosrijke voormalige landgoed Noordhout willen krijgen beschreven wij een lusvormig traject van 9,2 kilometer. Bij het volgen hiervan moet tweemaal de Amersfoortse Weg worden overgestoken. Van het traject wordt 1250 meter zowel op de heen- als terugweg gelopen. Dit vice versa gedeelte van de wandelroute laat ons nader kennismaken met een lommerrijke tuindorpachtige wijk van Maarn. Een deel van het traject valt samen met drie gebundelde andere wandelroutes. Deze zijn gemarkeerd door bovenaan afgeschuinde vierkante houten paaltjes die bovenaan werden voorzien van metalen plaatjes. We beschreven onze route vanuit het spoorwegstation van Maarn.

1. Vanuit het station gaan we eerst noordelijk van de spoorverbinding met Utrecht naar de Amersfoortse Weg. Daarvoor wordt links van het station de goed herkenbare hoofdontsluiting van Maarn Noord gevolgd. Bij het station is dat de Tuindorpweg en verderop de er op aansluitende straat Poortse Bos. Om de boswandeling te kunnen beginnen moet de drukke Amersfoortse Weg worden overgestoken. Hierna kunnen we rechts van de voormalige buitenplaats 't Stort het bos in.

2. De route volgt er eerst een hoofdontsluiting van het landgoed Den Treek - Henschoten. Deze hoofdontsluiting is tegenwoordig bekend als De Hoogt, wat ook de naam is van een verderop gelegen groot landhuis. Onderaan de oostelijke stuwwalflank maakt de hoofdontsluiting bij een splitsing een bocht naar rechts. De weg gaat de stuwwalflank dan diagonaal beklimmen. Na enige honderden meters komen we dan langs een voormalige garage annex chauffeurswoning die met zijn hoge puntdaken als een opvallend landschapselement zal worden beleefd.

3. Na het opvallende pand te zijn gepasseerd gaan we links een tijdlang de gemarkeerde wandelroute over de oude Maarnse Weg volgen. Al snel wordt dan de oosthoek van het voormalige landgoed Noordhout bereikt. Hier zien we links een stuwwalpas met landbouwgrond. De wandelroute over de Maarnse Weg loopt er enkele honderden meters langs. Even voorbij de enclave kruisen we zowel een zone zw-no georiënteerde zandruggetjes als een strook heide met ondergrondse buisleidingen.

4. Verderop ligt links van de weg een zogenaamd bosreservaat. Dit betekent dat menselijk ingrijpen er in principe achterwege blijft om te kunnen vaststellen welke natuurlijke ontwikkelingen in het bosmilieu mogelijk zijn. Wandelen is in het bosreservaat niet toegestaan. Onmiddellijk achter het reservaat mogen we echter weer naar links. De Maarnse Weg wordt dan ingeruild voor een rechte zandweg langs de noordwestrand van het renaturerende bosgedeelte. De weg loopt over een stuwwalplateau met windzandruggetjes uit de laatste ijstijd die voor de grote herbebossingen plaatselijk door verstuivingen werden verminkt.

5. Op een gegeven moment zien we rechts op enige afstand van de weg een open plek in het bos. Even later biedt een zijpad de mogelijkheid langs die plek te lopen. Ze blijkt dan een perceel (voormalig) cultuurland te zijn dat op een stuwwalterrasje is gelegen. Aan de achterzijde biedt een ontsluitingsweg ons links de mogelijkheid de westelijke stuwwalflank diagonaal af te dalen. Dit leidt tot een ontmoeting met een T-kruising waar linksaf wordt geslagen.

6. Even later gaan we op een kruispunt schuin naar rechts en zo'n honderd meter verder weer linksaf. Dit biedt de mogelijkheid een stuwwalterrasje te beklimmen waarvan het oppervlak door enkele windzandruggetjes wordt verlevendigd. Een rechterzijpad gunt ons er een "smal" uitzicht over de zuidwestflank van het terrasje. Op de achtergrond zien we dan een kleine open ruimte met een woning. Tegenover het pad herinnert een bankje aan het echtpaar dat Noordhout later bezat.

7. Voorbij het bankje passeren we nog een ruggetje. Achter de kleine hoogte daalt het pad af naar de vallei die van de eerder bewandelde stuwwalpas zuidwestwaarts loopt. Vlak voor een strook cultuurland slaan we er linksaf voor een beklimming van het plateau met het bosreservaat. Via een vrij steile helling brengt het geopad ons dan op een bastion van het plateau waar aan de rand van het bosreservaat rechtsaf wordt geslagen. Er volgt dan een diagonale afdaling van de plateauflank tot aan de strook heide van de leidingstraat die op een andere plek al eens door ons werd gekruist.

8. Vlak voor de leidingstraat slaan we linksaf voor een wandeling over een rechte zandweg die de grens van de voormalige gemeente Driebergen-Rijsenburg over grote lengte markeert. Op de zandweg wordt andermaal een zandruggetje gepasseerd. Achter het ruggetje kan rechts via een beukenlaan nader kennis worden gemaakt met de grote enclave cultuurgrond die wij al kort na het begin van onze wandeling tegenkwamen.

9. Aan de andere kant van de enclave loopt het geopad links langs een bosrand terug naar het landgoed Den Treek - Henschoten, waar we rechtdoor lopend nog even een laag stuwwalplateau passeren. Bij de buitenplaats 't Stort volgt dan een tweede kennismaking met de verharde weg waar wij het bos ingingen. Er rest ons daarna nog het traject dat we in Maarn volgden in omgekeerde richting te lopen.

Door onze wandeling naar het voormalige landgoed Noordhout maakten wij kennis met een ten dele plateauachtig stuwwalgedeelte waarop en waarbij de wind heuveltjes bouwde en verbouwde. De geschetste geomorfologische gesteldheid herinnerde ons aan voormalige woestijnachtige condities, waarvoor eerst natuurlijke klimaatveranderingen en later de roofbouw plegende mens verantwoordelijk waren. Monumentale houtopstanden en lanen maakten ons echter duidelijk dat enkele grootgrondbezitters de afgelopen twee eeuwen op een meer verantwoorde en inspirerende wijze met het gebied zouden omgaan.