Monnikenweg

De tocht langs de Monnikenweg bij het Prinses Margrietkanaal is 12,5 kilometer. Het begin is bij de Zomerweg in Hurdegaryp.
De Zomerweg volgen in oostelijke richting (naar Burgum). Rechtsaf de Langelaan in. Doorlopen tot het eind aan het Prinses Margrietkanaal en rechtsaf de Monnikenweg in. Bij Suwâld rechts en door het dorp. Dan even rechts en meteen weer links : Noorderend en vervolgens Súderein. Bij de Singel rechtsaf en terug naar Hurdegaryp.

Langs de Langelaan liggen enkele pingo-ruïnes. Pingo’s zijn van oorsprong vorstheuvels die ooit onstaan zijn in permanent bevroren grond. Het spreekt dus vanzelf dat pingo’s alleen in langdurige perioden van extreme kou ontstaan. Bij Burgum is dat in de laatste ijstijd geweest, ruim twintigduizend jaar geleden. Toen het klimaat iets milder werd, smolten de ijslenzen tot meertjes, omrand door de nog bestaande ringdijkjes. In de omgeving van Burgum is nog een twaalftal overgebleven. Ze hebben bijna allemaal de status van natuurreservaat en zijn overgedragen aan It Fryske Gea.
Hier en daar komen bij de pingo’s nog zeldzame planten voor, zoals sterzegge en galigaan. Buizerds hebben hun horsten in kleine elzenbroekbosjes en in de meidoorns broeden veel kleine zangvogels. Langs de verbindingsstroken zijn sleedoorns, meidoorns, elzen, eiken, lijsterbessen en essen aangeplant. Ook de hondsroos, die hier van oudsher thuishoort, is er weer. Door de nieuwe aanplant kunnen in de volle zon luwe plekken ontstaan. Daar houden vlinders van. Het leefgebied van kleine dieren als loopkevers, muizen en egels is flink uitgebreid nu ze langs de gevormde verbindingszones van de ene naar de andere dobbe kunnen verhuizen. Ook vleermuizen maken dankbaar gebruik van deze gemarkeerde vliegroutes.

Het vroegere Burgumer klooster had bezittingen in Lytse Geast en in Barrahûs. De Monnikenweg was een verbinding. De weg was ook een hooiweg waarlangs de boeren uit Burgum hooi haalden uit de mieden (hooilanden) ten westen van Sûwâld. Bij deze plaats moesten via een waad (ondiepe plaatsen) riviertjes worden overgestoken.