Lierneux

Situering

Lierneux ligt op een hoogte van 420 meter boven zeeniveau. Het dorp ligt in de buurt van de bronnen van het riviertje de Lienne, die vanuit Lierneux naar het noorden stroomt om bij Targnon uit te monden in de Amblève. De gemeente telt ruim 3000 inwoners. Ze bestaat uit de deelgemeenten Lierneux, Bra en Arbrefontaine.

Net als Geel (provincie Antwerpen) is er in Lierneux al meer dan een eeuw een psychiatrische instelling gevestigd, het gespecialiseerde ziekenhuiscentrum “Accueil” (CHS).

Lierneux heeft skipistes, langlaufpistes en een rodelbaan. Dit kleine skigebied, bekend onder de naam “Le Monty”, werd in de jaren 1980 aangelegd door André Remacle, een voormalige gemeentemanager.

De gemeente Lierneux wordt doorkruist door de GR 14, een langeafstandswandelroute die Parijs (Île-de-France) met Malmedy (België) verbindt, en door de GR 571, ook bekend als het circuit des vallées de légendes, dat door de valleien van de Amblève, de Salm en de Lienne loopt.

Lierneux is lid van de Groupement Régional Économique des Vallées de l'Ourthe, de la Vesdre et de l'Amblève (GREOVA) en het Maison du tourisme du Pays d'Ourthe-Amblève.

Geschiedenis

De naam Lierneux zou 'plaats aan de bruisende rivier' betekenen.

Symètre, de heilige die zo nauw verbonden is met de geschiedenis van de oorspronkelijke parochie van Lierneux, werd in 159 in Rome gemarteld. Sommige auteurs hebben zijn geboorte in Lierneux toegeschreven en beweerd dat hij de zoon was van een rijke Gallo-Romeinse landeigenaar, maar dit zijn ongetwijfeld apocriefe verhalen bedoeld om de werkelijkheid te kleuren.
Aan het einde van de 7e eeuw werden de relikwieën van de Romeinse martelaar waarschijnlijk door bisschop Babolin, abt van Stavelot, geschonken aan de kerk van Lierneux, waarvan hij de stichter zou zijn geweest.

De eerste vermelding van de kerk van Lierneux dateert echter pas uit 862. Een kapel - cum capello - wordt genoemd als behorend tot het Lierneux landgoed villa nuncupante lernou.
De ontdekking in 1974 van een stuk bewerkt vuursteen op de middeleeuwse site van Ecdoval (aan de rand van het Bois de Groumont in Lierneux) zou ons aan het denken moeten zetten over de mogelijkheid van dergelijke nederzettingen in het neolithicum. Bovendien hebben opgravingen in 1976 bij de vestingwerken van Gros-Thiers in Salmchâteau het bestaan van een site uit de Tweede IJzertijd (tussen 470 en het begin van onze jaartelling) aan het licht gebracht.

In de Merovingische tijd was Lierneux-Bihain de zetel van een koninklijke villa en een belastingkantoor. Er wordt zelfs gesproken - hoewel wij voorzichtiger zouden zijn - over een Frankische begraafplaats die in 1904 niet ver van het dorp Bihain werd ontdekt. Niettemin werd in 1849 een deel van een gouden vloer van één van de Merovingische koningen ontdekt op het grondgebied van deze gemeente.

Rond het midden van de 7e eeuw schonk Sigebert III, koning van Austrasië (633-656), Saint-Remacle een grondgebied dat ongeveer overeenkomt met het stroomgebied van de Warche en de Amblève. In 670 bevestigde Childeric II, koning van Austrasië, de schenking van Sigebert, maar ontnam de abdij van Stavelot het landgoed van Lierneux. In 747 gaf Carloman, burgemeester van het Paleis, onder het bewind van Childeric III (743-751) het dorp Lierneux terug aan Anglinus, abt van Stavelot-Malmedy.
In 862 bevestigde koning Lotharius II opnieuw het landgoed van Lierneux en beschreef het als bestaande uit 46 herenhuizen, een kapel en een heerlijkheid.
Lierneux had, net als de rest van Stavelot, moeite om zich te herstellen van de Normandische invasie van 883.
In 1130 viel de kerk van Lierneux onder de jurisdictie van Stavelot en was aan de abdij een karrenvracht wijn verschuldigd.

Vanaf dat moment kregen de kapittels van Stavelot en Malmedy alle gelegenheid om te twisten over het primaat van het vorstendom. Het geschil, dat onlosmakelijk verbonden was met de geschiedenis van het vorstendom tot de verdwijning ervan in 1794, bereikte een hoogtepunt in 1071. Op die dag verenigde keizer Hendrik IV de twee kloosters onder de leiding van dezelfde abt, waardoor Stavelot de overhand kreeg. Ter herinnering aan deze dag gingen de parochianen van Lierneux en Ottré elk jaar op 9 mei in processie naar Stavelot om de relikwieën van Saint-Symètre te vergezellen. In 1696 was minstens één persoon per huis verplicht om de processie te begeleiden. Het was een pittoreske processie waarin vioolspelers zich onder de pelgrims mengden en waarvoor de mambours van de kerk van Lierneux een ton bier betaalden die de pelgrims dronken bij de halte in Trois-Ponts.

De 17e eeuw was absoluut een meedogenloze tijd. Voortdurend trokken troepen over het grondgebied van het neutrale prinsdom. De lijst van legers zou te lang zijn om in detail te treden, maar laten we zeggen dat ze geleidelijk afnamen tijdens de eerste decennia van de 18e eeuw, met een korte opleving tijdens de Zevenjarige Oorlog tussen Frankrijk en Oostenrijk en Pruisen. In 1759 werd het regiment Saint-Aldegonde in Lierneux ingekwartierd.
Er volgde een lange periode van rust, die alleen werd verstoord door de komst van Republikeinse troepen. In 1826 vaardigde de gemeenteraad van Lierneux verordeningen uit die de oude prins-abtenwaardig waren. Cabarets moesten in de winter om 9 uur 's avonds sluiten en in de zomer om 10 uur. De sluitingstijd werd aangekondigd door de klokken van de kerk van Lierneux en het was cabareteigenaren uitdrukkelijk verboden om klanten te bedienen tijdens de kerkdiensten.
Natuurlijk werd de 19e eeuw sterk beïnvloed door grote gebeurtenissen: de revolutie, de machinetechnologie, het parlementaire systeem, maar het was nog steeds een tijd van notabelen. Van de 2033 inwoners van Lierneux in 1845 hadden er 88 stemrecht bij gemeenteraadsverkiezingen, 12 bij provinciale verkiezingen en 11 bij parlementsverkiezingen.

Jan Rymenams