Sint-Machariuskerk

De parochie Laarne werd in de 12de eeuw gesticht. Hoe de oude kerk eruit zag is niet geweten. Ze liep namelijk zware schade op tijdens de Beeldenstorm en de godsdienstoorlogen (3) eind 16de eeuw. De vieringtoren, de zuidzijde van de kerk aan de Sint-Machariuskapel en de kapel zelf zouden wel van vóór deze periode stammen. In de loop van de 17de eeuw werd de kerk hersteld in zowel baksteen als Balegemse steen.

De patroonheilige van de kerk, de heilige Macharius (4) is nog steeds zeer populair in Laarne. Op Pinkstermaandag worden jaarlijks de relieken(5) van de heilige rondgedragen.

De statige kasteeldreef verbindt de kerk met het slot van Laarne, een feodale waterburcht. Eén van zijn vroegste bewoners nam deel aan de middeleeuwse kruistochten (6).

Laarne is in de ban van heksen! In 1607 had er een groot heksenproces (7) plaats. Is Laarne een duivels oord of is het ware verhaal iets genuanceerder?

Sint-Machariuskerk
Dorpstraat 9270 Laarne
Te bezoeken:
Dagelijks: 08u-18u (Mogelijks sluit de kerk tussen 12u en 14u en op zondag om 16u)

Het slot van Laarne
Eekhoek 5 9270 Laarne
Te bezoeken:
1 mei-30 sept: Zon- en feestdagen: om 15u. Betalend
(juli en augustus: Ook op don.: om 15u)

Beeldenstorm en de godsdienstoorlogen (3)
De godsdienstoorlogen tijdens de tweede helft van de 16de en de eerste helft van de 17de eeuw staan ook bekend als de Tachtigjarige Oorlog. Het was een oorlog waarbij de bevolking regelrecht tegenover de katholieke machthebbers kwam te staan. Ze waren de misbruiken, niet enkel van de Kerk maar van alle traditionele machthebbers, grondig beu. Ze vestigden hun hoop op het protestantisme dat het wangedrag binnen de Kerk aan de kaak stelde. De woede kwam tot een hoogtepunt met de Beeldenstorm die in 1566 door de Nederlanden raasde. De kerken werden bestormd en enorm veel kerkschatten gingen toen verloren. Uiteindelijk trokken de protestanten naar het noorden en werden de Nederlanden in twee gebieden gesplitst, de noordelijke protestantse Nederlanden, het huidige Nederland en de zuidelijke katholieke Nederlanden, het huidige België.

Sint-Macharius en de ommegang (4)
De patroonheilige van Laarne, de heilige Macharius, leefde tijdens de 11de eeuw in Antiochie, het huidige Turkije. Na verschillende omzwervingen kwam hij aan in de door de pest geteisterde stad Gent. Hij had een visioen dat de pest er pas zou verdwijnen de dag dat hij zelf geveld zou worden door de ziekte, wat ook geschiedde. De inwoners van Laarne houden de Sint-Machariusprocessie, die mogelijks al vanaf de 12de eeuw werd gehouden, nog steeds levendig.

Reliek (5)
Een reliek is een overblijfsel van het lichaam van een heilige zoals een botje of een lok haar. Het kunnen ook stukjes kledij of ander voorwerpen zijn waarmee de heilige in contact kwam. Het aanbidden van relieken is een vroegchristelijke gewoonte. Men geloofde dat het aanraken of kussen van een reliek speciale bescherming gaf. In de late Middeleeuwen ontstond er een levendige handel in relieken. Nu is dit uiteraard verboden maar de verering van relieken is nog steeds populair. Ze worden meestal bewaard in een schrijn of kunstige houder in de kerk.

Kruistochten (6)
De kruistochten zijn een algemene benaming voor de militaire ondernemingen die westerse Christenen ondernamen in Palestina van de 11de tot de 13de eeuw. Zij zagen de heilige plaatsen in het Heilige Land als hun rechtmatig eigendom dat van de islamitische heersers bevrijd moest worden. Tijdens de Romantiek in de 19de eeuw werden verhalen over kruisvaarders terug zeer populair. Zij werden verheerlijkt voor hun moed en passie zoals onze eigen Godfried van Bouillon. Maar we mogen uiteindelijk niet vergeten dat het vooral bloeddorstige oorlogen waren, gevoed door een onuitputtelijke zucht naar land en glorie.

Heksen in Laarne? (7)
In 1607 werden 6 personen, 5 vrouwen en 1 man, beschuldigd van hekserij in Laarne. De bal ging aan het rollen wanneer een 'heks' in Overmere enkele duivelse vrouwen in Laarne verklikte. Na dagenlange ondervragingen onder torture gingen allen, met uitzondering van de man, tot bekentenissen van omgang met de duivel over. Vier vrouwen werden veroordeeld en stierven op de brandstapel. De man werd verbannen en één vrouw werd vrijgesproken. We moeten de heksenverhalen bekijken binnen het grotere plaatje. In 1592 bepaalde koning Filip II dat hekserij een groot gevaar vormde voor het katholieke rijk en maakte hij een lijst op van alle activiteiten die als hekserij moesten beschouwd worden. Hij riep op tot actieve opsporing en bestraffing. Dit was het startsein voor de heksenwaan in Vlaanderen. Opvallend is dat 3 van de veroordeelde vrouwen, vroedvrouwen waren. Hun kennis van kruiden, de geboorte van kinderen met een handicap en de hoge sterftecijfers waren genoeg om hen met grote achterdocht te bekijken en te beschuldigen.

Stichting Open Kerken