Heidewandeling

Heidewandeling (7 km)
We vertrekken aan de kerk van Gelrode.
Gelrode had reeds vrij vroeg een kapel waar de Heilige Mis gecelebreerd werd door de onderpastoor van Aarschot. Het bestaan van deze kapel duikt voor het eerst in een geschreven bron op in 1417. Wanneer ze precies gebouwd werd is niet bekend.
In de troebele tijden van de 16de eeuw werd het kerkje geheel verwoest. Enkel de klokkentoren bleef intact. De toren, wellicht uit de 15de eeuw, bleef enigszins behouden toen het kerkje in de 18de eeuw herbouwd werd.
In 1771 stond het bisdom toe er gewijd water te bewaren in de doopvont. 18 jaar later mocht zelfs het Heilige doopsel toegediend worden. De eerste pastoor, Eerwaarde Heer Wirix, kwam er in 1809. Deze bouwlustige pastoor liet 3 jaar later een pastorie bouwen en in 1821 werd de kerk voor de eerste maal vergroot. Zijn opvolgers hadden blijkbaar dezelfde microbe. Er werden verbouwingen uitgevoerd, de binneninrichting werd vernieuwd of gewijzigd, het kerkhof werd vergroot en ommuurd, twee zijbeuken werden bijgebouwd enz.
De meest besproken pastoor van Gelrode is ongetwijfeld Pieter-Jozef Dergent. Hij werd hier aangesteld op 18 november 1913. Pastoor Dergent is nog geen jaar in Gelrode als het Duitse leger België binnentrekt. Op 19 augustus worden zowel Aarschot als Gelrode bezet.
Dergent heeft meteen moeilijkheden met de Duitsers. Men had lege patroonhulzen gevonden in een bijgebouwtje van de pastorij. Het waren oude hulzen van Dergents voorganger, die in zijn tuin op vogels schoot. Dat de Duitsers dit verhaal niet geloofden, ligt voor de hand. Dergent werd opgesloten in de spreekkamer voor ondervraging.
Op donderdag 20 augustus vertrekken de Duitsers en laten drie ernstig gewonde burgers achter met schotwonden. Na enkele dagen kan de pastoor de gekwetsten niet meer aan zien en besluit de gewonden naar het gasthuis van Aarschot te brengen. Op 26 augustus vertrekt hij, ondanks de waarschuwingen van zijn parochianen. In Aarschot wordt hij echter aanzien als spion en wordt aangehouden en gevangen gezet samen met zijn begeleider. Een dag later wordt hij naar de kerk gevoerd waar hij wordt bespot en geslagen. Zijn voeten worden met geweerkolven verpletterd. Om de vernedering kompleet te maken, urineren de Duitse soldaten tegen zijn priesterkleed. De andere gevangen die in de kerk zaten opgesloten werden verplicht hetzelfde te doen. Even na zeven uur ’s avonds nemen soldaten hem mee naar de overkant van de Demer waar hij door drie pistoolschoten wordt afgemaakt.
Zijn graf vinden we terug op het kerkhof van Gelrode, links tegen de muur. Pastoor Dergent is amper negen maanden pastoor van Gelrode geweest.
We volgen de Heldenstraat. In deze straat zien we links van ons een kruis in de voortuin van huisnummer 20.
Dit kruis houdt eveneens verband met de bezetting van het rustige Gelrode door Duitsers op 19 augustus 1914.
Iedereen werd gevangen genomen. ’s Avonds mochten vrouwen en kinderen terugkeren naar hun bedstede. De mannen bleven opgesloten in hun parochiekerk. Een dag later werd er nog 21 personen van de 70 vastgehouden. De anderen kregen verlof zich bij hun gezin te voegen.
Het was snel duidelijk dat er onheil in de lucht hing. De 21 werden op een rij gezet en elke derde persoon werd ter zijde genomen. De anderen mochten eveneens naar huis gaan. De 7 overgeblevenen werden in 2 groepen verdeeld en naar een plaats enkele meters verder van de kerk geleid, waar ze tegen een achtergevel van een onbewoond huis werden neergeschoten. Bij het wegnemen van de slachtoffers, bleek dat twee lichamen volledig verminkt waren en de schedels .
Voor deze 7 mensen was de oorlog voorbij. Hun dorpsgenoten moesten verder leven met de angst en de hoop dat dit hen niet zou overkomen. Ter nagedachtenis aan de 7 vermoorden, werd dit kruis geplaatst.
De Heldenstraat loopt over in de Bergstraat. We blijven rechtdoor wandelen.
Iets voor het volgende kruispunt gaan we de berm omhoog via een klein paadje. We komen zo terecht bij de grot van O.L.V. van Lourdes.
We wandelen verder omhoog langs het pad links van de grot. We komen op de top van de Eikelberg en blijven rechtdoor wandelen tot op een asfaltweg die we links opgaan waarna we ons rechts blijven houden. Een honderdtal meter verder, blijven we rechtdoor gaan en volgen een zandweg. Ongeveer ter hoogte van de diepte, links van ons, nemen we het zandweggetje rechts dat schuin naar beneden gaat.
We belanden zo tussen de bomen. Bijna op het einde van dit pad komen we een kapelletje tegen toegewijd aan O.L.V. Morgenster. Aan de verharde weg dalen we rechts naar beneden en nemen de volgende verharde weg naar links.
Rechts zien we enkele vijver. Hier bevinden zich ook de bijenkorven van Imker Torfs.
Het leven van de bijen begint in de verre geschiedenis. De oermensen aten ook al honing en roofden hem met alle gevolgen van dien: het bijenvolk werd uitgemoord. Er bleven echter nog genoeg onvindbare volken over zodat de bijen de eeuwen overleefden. Gemakkelijkheidhalve ging de mens later zelf bijen houden.
Voor één potje honing moeten er ongeveer 76000 vluchten gedaan worden van bloem tot bijenkast, dus ongeveer 2,5 maal de aardomtrek! Natuurlijk gebeurt dit niet door één enkel bijtje. Neen, een volk bestaat uit ongeveer 60 000 bijen.
We wandleen een heel stuk verder tot waar de vijvers en draadafspanning ophouden. We nemen het tweede pad het bos in, ter hoogte van het tweede bord met de aanduiding toegang alleen voor wandelaar, wegen niet verlaten, honden aan de leiband, net voor een bocht naar links.
Het beschermd natuurgebied ’s Hertogenheide ontstond door een jarenlange evolutie. Deels natuurlijk door het ingrijpen van de mens zoals het kappen van houtopslag, plaggen, maaien, branden, enz. Typologisch is het een heidegebied afgewisseld met hakhout, hooiweiden en zandbergen. Door het menselijk ingrijpen vinden we er ook woeste gronden, bossen, langbouw-,akker- en weideland.
’s Hertogenheide is een onderdeel van het hydrografisch bekken van de Schaapsvijverloop, bijriviertje van de Demer, en bestaat onder meer uit een uniek duinencomplex. De natuurlijke waarden en heidevegetatie kunnen het vegetatiepatroon van de grotere duinencomplexen van Kalmthout, Kasterlee, Lommel enz. evenearen.
We blijven dit bospad rechtdoor volgen tot op een open vlakte. Hier gaan we rechts. Zo zijn we aanbeland in ’s Hertogenheide. Aan de zandvlakte nemen we het tweede pad rechts van ons en blijven dit volgen.
Aan de volgende splitsing blijven we het hoofdpad volgend. Wat verderop komen we op de heide. We blijven het pad volgen door de heide en stijgen lichtjes tot op de top van de duine. Boven op de duin krijgen wij achter ons een pracht zicht op ’s Hertogenheide. We vervolgen onze weg en komen terug in de bossen.
Op de T-splitsing gaan we naar links en nemen het eerste pad rechts dat we rechtdoor blijven volgen. Het maakt verschillende kronkelingen. Uiteindelijk komen we op een plaats waar jonge bomen werden aangeplant. We nemen het eerste pad rechts tussen de aanplantingen. Opnieuw het eerste pad naar rechts. Op het einde van de weg, op een t-splitsing, nogmaals naar links. We komen zo opnieuw in de bewoonde wereld terecht. Nu blijven we steeds rechtdoor gaan tot we aan de kerk van Gelrode uitkomen.