VVV Deventer

Deventer is een van de vijf oudste steden van Nederland en heeft een lange geschiedenis. De plaats staat al in 9e eeuwse bronnen van het bisdom Utrecht vermeld. In een oorkonde uit 877 wordt gesproken over zeven hoeven in Daventre portu (de haven Deventer). In 952 wordt Deventer in een schenkingsoorkonde van koning Otto I als stad vermeld. Nadat de plaats in de loop der tijd steeds meer rechten en privileges had verworven, ontving ze in 1123 van keizer Hendrik V de beschikking over de gemeentelijke gronden. Dit wordt door historici beschouwd als het moment van verkrijgen van stadsrechten door de inwoners. De stad heeft het oudste stenen huis, het oudste wandelpark en de oudste wetenschappelijke bibliotheek (Stadsarchief en Athenaeumbibliotheek) van Nederland.

De naam Deventer wordt etymologisch toegeschreven aan een in de 8e eeuw of eerder ontstane samenstelling van twee Oudsaksische vormen. De naam zou dan zijn ontstaan uit *deve-treo, wat zoiets betekende als "aan een waterloop gelegen geboomte".

Vanaf de 8e eeuw is de plek waar Deventer nu ligt vrijwel continu bewoond. De IJssel speelde een belangrijke rol voor jagers, vissers, boeren en veehouders, die zich vestigden op de oever. Waarschijnlijk is de stad gesticht door de later heilig verklaarde Angelsaksische missionaris Lebuïnus (Liafwin), die in 768 de IJssel overstak, en een houten kerkje stichtte op de plek waar nu de naar hem genoemde Grote of Lebuïnuskerk staat. Deventer bleef een religieus centrum binnen het bisdom Utrecht en ontwikkelde zich tot de hoofdplaats van het Oversticht.

Tussen 1000 en 1500 werd Deventer een bloeiende handelsplaats, die deel uitmaakte van het Hanzeverbond. Met name in de 11e en 12e eeuw vormde het samen met Tiel een zeer belangrijke handelsplaats. Deventer was ook een havenstad. Grote schepen konden aan de kade aanleggen. De Schipbeek mondde vroeger uit aan de zuidkant van het centrum en vormde een natuurlijke haven. In deze periode werd de verdedigingswal tegen Vikingaanvallen, waar de stad al in 882 mee begonnen was, van uitgebreide vestingwerken voorzien om de stad nog beter te kunnen verdedigen.

Van 1559-1591 was het rooms-katholieke bisdom Deventer in de stad gevestigd.Deventer was een belangrijk centrum voor religieuze hervorming, met name doordat het de geboorteplaats is van frater Geert Grote, grondlegger van de beweging van de Moderne devotie die van grote invloed was op Thomas a Kempis en later op Desiderius Erasmus. Alexander Hegius, de belangrijkste leerling van Rudolf Agricola, was rector van de Latijnse school in Deventer van 1483 tot 1493. Tot ongeveer 1500 was de stad het belangrijkste humanistische boekdrukcentrum van Noord-Europa.

De nederzetting Deventer is gesticht op een rivierduin aan de IJssel. Deze rivier heeft in de loop der eeuwen een grote rol gespeeld voor de stad. Niet alleen handel kon makkelijker plaatsvinden door deze waterweg, maar de tol die de schepen moesten betalen om langs Deventer te varen leverde de stad veel geld op. Dit recht, onderdeel van het katentol, had de stad in 1241 in erfpacht gekregen van de abdij in Elten. Deventer heeft ook nadelen gehad van de IJssel, doordat de rivier vaak buiten haar oevers trad. Tegenwoordig heeft Deventer een waterkering, maar de Welle staat met hoogwater nog geregeld onder water. Door dijkdoorbraken van de IJssel zijn in en rondom de huidige stad vele kolken ontstaan, zoals de Douwelerkolk en de Klinkenbeltskolk.

Comments Statistics

| | Public | English