Mooie Belgische Wandeling: 150km tussen Nivelles en Perwez

Het Waals-Brabant begint steeds meer op een voorstad van de hoofdstad te lijken. Maar als je goed zoekt, kun je er - hoe lang nog? - pittoreske wegen vinden die zich slingeren tussen weilanden en bossen of het ruisende verloop van een zwervende rivier volgen. Een zeer aangenaam programma voor een eindseizoenswandeling.

Wanneer het over Waals-Brabant gaat, stromen de clichés binnen: in het “Béwé” zou iedereen steenrijk, arrogant zijn en zou er in de garage van zijn villa van 1.000.000€ een imposante Audi of BMW staan. De werkelijkheid is uiteraard iets anders, ook al lijkt de concentratie van grote SUV's, bestuurd door mooie, zelfverzekerde dames, op de wegen van de tiende provincie – die in 1995 ontstond na de splitsing van de provincie Brabant, nu verdeeld tussen Waals-Brabant en Vlaams-Brabant - waarschijnlijk hoger dan het nationale gemiddelde… Waals-Brabant heeft eigenlijk veel gezichten: in de regio Nivelles, in het westen, heeft de sfeer iets van het nabijgelegen Hainaut, terwijl je in het oosten, richting Jodoigne, meer landelijke landschappen tegenkomt. Tussen de twee in blijft de uitgestrekte agglomeratie gevormd door Wavre en Ottignies-LLN maar doorgroeien, tot het bijna een onmogelijke missie is om er “motorvriendelijke” wegen te vinden die niet te druk zijn…

Vertrek vanuit de stad des Aclots

De afspraak was gemaakt op de Grote Markt van Nivelles, aan de voet van de beroemde Collegiale Saint-Gertrude. De Grote Markt is tegenwoordig een semi-voetgangerszone en het is belangrijk de omgeving goed te kennen om er met de motor of auto te kunnen rijden. Als je de weg niet goed kent, onthoud dan gewoon dat je de Grote Markt moet verlaten via de rue de Saintes, waar ons roadbook begint. Via de Boulevard de la Dodaine en het motel van Nivelles-Zuid bereiken we de weg naar Ronquières, met een heerlijk kronkelig tracé maar niet altijd even goede wegdek… In Ronquières is het beroemde hellinkje, dat sinds 1968 het landschap domineert, nog steeds aanwezig, net als het Oude Kanaal, waar het altijd fijn is om te kuieren, te voet of op de fiets. Maar omdat je met de motor bent, ben je al in de richting van het noorden gereden via de weg die langs het kanaal naar Fauquez loopt. Na het oversteken van de metalen brug, ontdekken we het terrein van de voormalige Glasfabrieken van Fauquez. Dit draagt nog steeds de stempel van zijn baas Arthur Brancart, die hier arbeiderswoningen, een gezondheidscentrum, een school, een winkel, etc. had opgericht. Een soort van “ideale stad” waar het niet aan de bioscoop ontbrak (het gebouw is er nog en heeft de slogan “goed werken, goed plezier” … een heel andere tijd!), noch aan de kapel (zie kader).

Na deze “uit de hand gelopen” uitje – Fauquez valt onder de gemeente Braine-le-Comte, in de provincie Hainaut – keren we terug naar Waals-Brabant en Ittre, waar het monument dat het geografische centrum aangeeft nog steeds aanwezig is, hoewel het centrum van België tegenwoordig in Nil-Saint-Vincent ligt, tussen Wavre en Namen…

We rijden verder naar Haut-Ittre via een zeer kronkelige weg – pas op voor de vele verborgen bochten – en met veel hoogteverschillen. In het centrum van Lillois slaan we rechtsaf richting Promelles en we komen aan in Loupoigne, een dorp dat nog steeds een agrarische bestemming heeft, en vervolgens Houtain-le-Val. Enkele kilometers rechtlijnig in de buurt van de ULM-basis van Baisy-Thy, gevolgd door een stukje N5, leiden ons naar de splitsing richting Villers-la-Ville. Nee, we zullen het niet hebben over de Abdij en zijn ruïnes, noch over de Triple Villers die je kunt proeven in het Chalet de la Forêt! Het doel van deze BBB is om je Waals-Brabant op een andere manier te laten ontdekken, we hebben daarom bewust de grote klassiekers achterwege gelaten om de minder druk bezochte plekken te benadrukken, zoals de schattige kleine kapel van de Try-au-Chêne bijvoorbeeld, langs de weg naar Bousval.

Klein stukje Engeland

Na het oversteken van Genappe, richt onze route zich naar het noorden, richting Glabais, waar de weg naar Maransart een genot is. Heuvelachtig en met mooie bochten biedt deze gedurende enkele kilometers de indruk dat je door het Engelse platteland rijdt. Laten we ervan genieten, want zodra we Lasne binnenrijden, verandert de sfeer volledig. Lasne, dat tot de rijkste gemeenten van België behoort, is uitgegroeid tot een “chique” voorstad van Brussel en ruikt veel meer naar geld (dat, zoals we weten, geen geur heeft…) dan naar mest! In deze enigszins bedorven omgeving is het echt een wonder dat Renipont-Plage heeft overleefd, een aangelegd meer voor het zwemmen, zoals men het zo'n 70 of 80 jaar geleden waardeerde! Volledig anachronistisch, maar verre van onaangenaam in het mooie seizoen. Via Chapelle-Saint-Lambert stijgen we vervolgens de hoger gelegen delen van Lasne in, richting het plein van Renival en de kronkelige route naar Beaumont die leidt naar het kleine gehucht met dezelfde naam. We bevinden ons nu op het plateau en Céroux-Mousty is heel dichtbij. Het dorp Céroux heeft een aangenaam driehoekig plein, omzoomd door bomen, waar de luchtballonnen vaak in de late namiddag opstijgen tijdens de warme zomerdagen… Het oude gemeentehuis is omgevormd tot een café-restaurant, maar de plaatsen waren gesloten wegens jaarlijkse sluiting tijdens ons bezoek (wat helaas niet op de website van de instelling vermeld stond…). Wij dachten hier een hapje te eten, maar dat bleek niet mogelijk… We hebben daarom snel de N25 genomen, nadat we Court-Saint-Etienne waren gepasseerd, om snel de nu vrijwel aaneengeschakelde agglomeratie van Wavre en Ottignies-Louvain-la-Neuve achter ons te laten.

Route van de Zes Valleien

Na het passeren van de beroemde (maar gevaarlijke) rotonde genaamd “de Corroy”, komen we inderdaad aan in… Corroy-le-Grand (niet te verwarren met Corroy-le-Château, tussen Gembloux en Sombreffe). We nemen tijdelijk de “Route van de Zes Valleien”, een toeristische route die deze hoek van Waals-Brabant verkent. De vallei die we volgen is die van de Train. Tussen Corroy en Gistoux bevonden zich vroeger veel cressonkwekerijen. Maar tegenwoordig is het eerder de suiker taart die de fijnproevers naar de omgeving zou trekken! Gistoux heeft, net als Lasne maar in mindere mate, veel van zijn plattelandscharme verloren, zoals blijkt uit de vele modieuze winkels en trendy restaurants. Deze laatste zijn echter welkom voor de hongerige motorrijders die we zijn…

Brabants Hesbaye

Na een smakelijke en eenvoudige maaltijd in het Café de la Poste, richten we ons op grotere uitgestrektheden, die van de grote vlaktes van de Brabants Hesbaye, de natuurlijke voortzetting van de uitgestrekte vlaktes van de Namen en Luik Hesbaye. Maar daarvoor moeten we door Bonlez. De weg die erheen vanuit Gistoux gaat, is in renovatie, waardoor we gedwongen zijn om een omweg via Dion-Valmont te maken. Een klein omweggetje dat de verdienste heeft ons een mooie afdaling naar Bonlez te bieden. We rijden heel dicht langs de Train, via Morsain, voordat we Grez-Doiceau bereiken. Het centrum van het dorp is vriendelijk en gezellig gebleven met, onder andere, een plein waar het prettig pauzeren is… Maar niet te lang, want we hebben nog een paar kilometer te gaan. Richting Jodoigne nu, maar via het schoolpad! De doortocht door het Bois de Beaussart is een genoegen, met enkele mooie snelle en vrolijke ritten. Ter hoogte van de luchtmachtbasis van Beauvechain – opgericht door de Duitsers tijdens de Tweede Wereldoorlog – slaan we af richting Namen maar maar op nauwelijks meer dan een kilometer. Tijd om langs de boomgaarden van de Chise (appels, peren…) te rijden en we verlaten de nationale weg richting Happeau via een smal, slecht onderhouden, gravelweggetje. Maar het landschap is erg mooi…

Voordat we Jodoigne bereiken, altijd gedomineerd door zijn beroemde spiraalvormige toren, mag je de omweg naar Mélin niet missen, dat is geklasseerd als een van de mooiste dorpen van Wallonië. Als de aankomst in het dorp vrij ontmoedigend is met veel recente bouw zonder karakter, is het centrum een echte ansichtkaart, met zijn huizen van Gobertange-steen, en zijn bloemdeclaraties. Jodoigne ligt nu op enkele kilometers afstand. Deze kleine stad is nog vrij provinciaal gebleven: niets te maken met Wavre of Waterloo, bijvoorbeeld… En het dorp heeft niets van een tentakelachtige vorm, omringd door dorpen die... dorpen zijn gebleven! Maar pas op voor de radar: de entiteit Jodoigne blijkt in de provincie Waals-Brabant een van de rijkst uitgeruste in deze materie te zijn! De meeste zijn aangegeven, maar zeldzaam zijn de “dozen” zonder geldmachine. Voor wie goed luistert…

Op de grens

Onze route gaat verder in de richting van het zuidoosten en passeert Huppaye en Hédenge, waar de mooie kapel Saint-Feuillen, gebouwd op een heuveltop, het dorp overziet. De oorsprong zou teruggaan tot de XIVe of XVe eeuw. De gedrongen toren speelde vermoedelijk oorspronkelijk een militaire rol… Tegenwoordig ademen de plaatsen kalmte en sereniteit. Daarom geven we onszelf een korte verkwikkende siësta in de tuin rondom de kapel. Carpe diem! Vol energie, hervatten we de weg via Autre-Eglise, voordat we een kleine incursion in Namen doen, richting Taviers en Noville-sur-Mehaigne. Tot in 1976, het jaar van de fusie van de gemeenten in België, maakte deze laatste lokaal deel uit van de Provincie Brabant. Tegenwoordig maakt het deel uit van de entiteit Eghezée in de provincie Namen. De grens tussen de twee provincies is hier gemarkeerd door de oude Romeinse weg Bavay-Maastricht, langs dewelke je nog tumuli (enkelvoud: tumulus), dat wil zeggen graven van notabelen uit de Gallo-Romeinse tijd, kunt zien. Aan je rechterhand, na Noville, zie je het graf dat “d’Hottomont” wordt genoemd (zie kader), dat zijn naam heeft gegeven aan het dorp Grand-Rosières-Hottomont. Onze wandeling komt nu ten einde: Perwez, soms “Perwez-le-Marché” of “Perwez-en-Brabant” genoemd (om het niet te verwarren met Perwez in de provincie Namen, naast Ohey) is dichtbij. Je hebt het verdiend om “het laatste voor de weg” te drinken, voordat je naar huis gaat, eventueel via de E411 die op enkele kilometers afstand passeert. Goede reis en blijf altijd voorzichtig!

Bedankt aan Sluse Motos, in Tilff, en aan MV Agusta voor de voorbereiding van de Turismo Veloce.

Heerlijke stops

- In de Cité des Aclots lijkt men niet zo vroeg uit de veren te zijn: om 9.30 uur staan de meeste cafés en bistro's op de Grote Markt van Nivelles met gesloten deuren. Alleen het café “La Bourse” (waar regelmatig concerten plaatsvinden) was open tijdens ons bezoek. Hartelijke ontvangst, ontspannen sfeer en vlotte service. Wat kun je nog meer vragen voor je ochtendkoffie? Parkeren voor 3 of 4 motoren mogelijk op enkele tientallen meters, op het trottoir van de rotonde die uitkomt op de rue de Saintes…

Café La Bourse, rue de Namur, 1 in 1400 Nivelles. Tel.: 0477/09.98.97.

- In Gistoux is het Café de la Poste een goede plek die tussen 11.30 en 14.00 uur een lunch van 19€ en een dagschotel van 12€ aanbiedt. Aangename omgeving, degelijke keuken en vriendelijke service. En bovendien ligt het recht tegenover de Pâtisserie Desomer, de beste plek voor taartliefhebbers: fruit, rijst, kaas en, vooral, suiker. Een must… maar niet gemakkelijk om mee te nemen op de motor! De suiker taart die in de topkoffer “ heeft gezweet” op je reservehandschoenen en je nieuwe trui is een grote klassieker die je beter kunt vermijden… Terug naar het Café de la Poste, het heeft wel een nadeel: het is op zaterdag en zondag gesloten! Maar gelukkig zijn er genoeg eetgelegenheden in Gistoux, op de chaussée de Huy, of in Grez-Doiceau, waar deze instelling, de Brasserie Edouard, onmisbaar blijft… 7 dagen per week geopend!

Café de la Poste, 243 chaussée de Huy in 1325 Chaumont-Gistoux. Tel.: 010/68.82.42, www.cafedelaposte.be.

Routeboek

- De Glazen Kapel: het was in 1915 dat een zekere Arthur Brancart de Glasfabrieken van Fauquez verwerft. Een “sociale” baas, hij bekommert zich om de leefomstandigheden van zijn personeel: gratis huisvesting, een inkoopcoöperatie die de laagste prijzen van de regio garandeert, kleuter- en basisschool, bioscoopzaal, gezondheidscentrum, etc. In 1930 schenkt hij het dorp Fauquez een kapel, voor een groot deel gebouwd in marbrite, een surrogaat van marmer gemaakt van opacified glas gekleurd in de massa. Arthur Brancart heeft deze kapel laten bouwen voor zijn arbeiders maar ook als etalage voor zijn producten. Inderdaad, de marbrite bekleedt het gebouw van vloer tot plafond. De 19 glas-in-loodramen zijn gemaakt in de Glasfabrieken van Fauquez. Nadat het een gezellige crêperie heeft gehuisvest die blijkbaar stilletjes is verdwenen, zijn de plaatsen een theaterzaal geworden, maar herbergen ze ook een klein museum met verschillende glazen voorwerpen.

De Glazen Kapel, rue Arthur Brancart, 100 in 7090 Braine-le-Comte. Tel.: 067/64.88.93, www.chapelledeverre.be.

- Het voormalige centrum van België, in Ittre: voor 1919 bevond het geografische centrum van België zich in dit kleine dorp in het westen van Waals-Brabant, zoals het monument op het plein getuigt. Sinds het verdrag van Versailles en de integratie van de kantons Eupen, Sankt-Vith en Malmédy in het land, is het centrum van België verplaatst naar Nil-Saint-Vincent in de gemeente Walhain-Saint-Paul. Zie hiervoor de BBB “Rush to the East”, gepubliceerd in onze editie van april.

- De Kapel van de Try-au-Chêne, in Bousval: deze kleine kapel, gebouwd in 1608, te midden van de velden, stond onder een grote boom (die geen eik was …) die in 2010 door een storm werd vernietigd. Sinds 2012 is er een nieuwe, nog jonge boom voor in de plaats gekomen. Geen grootse architectuur of kunstschatten hier, maar simpelweg de sereniteit van de plaats, wonderlijk behouden in dit Waals-Brabant dat zich razendsnel verstedelijkt. Het woord “Try” betekent in het Waals een weide of een gemeenschappelijke braakliggende grond, een verwilderd terrein of onbebouwde grond. Vroeger in blote bakstenen, is de kapel onlangs in het wit geschilderd.

- Renipont-Plage: een ongelooflijke plek die je in één keer 70 jaar terug in de tijd brengt, althans! Hier ontspringt de Lasne een grote vijver waar je in het mooie seizoen kunt zwemmen. Alles is aanwezig: strand, speeltoestellen voor kinderen en zelfs antieke badcabines. De plek was zeer drukbezocht tijdens de oorlog en in de jaren die volgden op de bevrijding, toen de toegang tot veel delen van de Belgische kust was verboden door de Duitse bezetter. Elke dag open vanaf 11 uur (dinsdag gesloten buiten het seizoen). Snackbar en restauratie ter plaatse van 12 uur tot 20.30 uur continu. Toegang: 6€ (onder 6 jaar: 5€).

Renipont-Plage, rue du Pont, 5 in 1380 Lasne. Tel.: 02/652.30.39, www.proxiclic.net/renipont.

- Het Plein van Céroux: dit grote en mooie plein, met een driehoekige vorm, dient in de zomer vaak als opstapplaats voor luchtballonnen. Een prachtig schouwspel dat je alleen kunt bewonderen bij kalm weer, aangezien heetluchtballonnen niet goed gedijen bij te sterke winden.

- Mélin, een van de mooiste dorpen van Wallonië, op 6 km van Jodoigne, is een ode aan de lokale witte steen, de “steen van Gobertange”, die in de huizen van het dorp idealiter samenkomt met de baksteen. Het kleine driehoekige plein is bijzonder schattig. Het dorp wordt doorkruist door de beek van Gobertange en zijn vele zijrivieren. In het mooie seizoen completeren de bloeiende gevels een van de meest charmante taferelen.

- Het Graf van Hottomont, in Grand-Rosières: langs de oude “Via Aggripa” die Bavay met Maastricht verbindt, op de huidige grens tussen de provincies Waals-Brabant en Namen, bevindt zich een