Onze-Lieve-Vrouwekerk

De huidige kerk van Leffinge is in neogotische stijl gebouwd in 1877. 20 jaar vroeger had men de vorige kerk, die zeer bouwvallig was, afgebroken. Het ging om een bakstenen kerk met een achtkantige toren, die (herop)gebouwd werd na het Beleg van Oostende.
Deze kerk was de gereduceerde versie van de laatmiddeleeuwse bakstenen hallenkerk die terugging op een grote romaanse kerk. Opmerkelijk is dat deze romaanse kerk al de afmetingen had van de huidige kerk, het was dus een zeer grote kerk voor die periode. Leffinge was dus niet alleen een wereldlijk maar ook religieus centrum in de wijde omgeving.
De oorspronkelijke romaanse kerk werd waarschijnlijk gebouwd rond het midden van de 10de eeuw, ze werd bediend door een kleine groep van priesters, daarvan getuigen vandaag nog steeds de twee pastorieën in het dorp: de 'zuidpriestragie' en de 'westpriestragie'.
De kerk werd al vermeld in 988 in een pauselijke bulle en rond 1060 in de verhalen van de mirakeltochten met de lichamen van de heilige Lewinna en Ursmarus. In het verhaal van de tocht met de heilige Lewinna wordt er verteld hoe de bewoners van Leffinge eerst eerder wantrouwig stonden tegenover deze "nieuwe" heilige (het ging immers om een soort van "introductietocht"). Enkele wonderen later waren de Leffingenaren, waaronder ene Boldredus die mirakuleus genezen werd, al heel wat meer overtuigd.
In het tweede verhaal zorgde de heilige Ursmarus voor een hele nacht regen na een langdurige en wanhopige periode van droogte in de omgeving van Leffinge, waarna men de monniken en hun mirakelheilige niet meer wilde laten gaan.
Ook in de kerk van Leffinge komen we de Tempeliers tegen... Het is zo dat de familie de Fauquemberghes, destijds machtige adel, het altaar en de tienden van de parochie Leffinge in leen hield van de graaf van Vlaanderen. Deze familie had nauwe banden met de Tempelridders, meer nog, een van hun voorouders was zelfs mede-oprichter van de tempelorde.
In de vroege 12de eeuw schonk Willem II de Fauquemberghes dan ook het altaar van Leffinge, met de bijhorende rechten, aan de Tempelridders. Het spreekt voor zich dat dit belangrijke inkomsten met zich meebracht voor de ridders, maar ook dat zij een eeuw lang de kerken van Leffinge en van haar deelparochies onderhouden hebben.
Volkse overlevering weet nog altijd te vertellen dat de Tempeliers een tiende van de oogsten opeisten...
In de late twaalfde eeuw worden Slijpe (Arleboudskapelle), Stene, Mannekensvere en Wilskerke afgesplitst van de hoofdparochie Leffinge. Niet dat de kerk hierdoor aan belang verloor, misschien zelfs integendeel, in de 13de eeuw werd ze zelfs als belfort gebruikt : de oorkonden en keuren van de watering werden er namelijk bewaard.

Gemeente Middelkerke